Disclosure voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten Disclosure belangen spreker: geen (potentiële) Belangenverstrengeling: geen WDH, Breda Januari 2014 Het mannelijk genitaal I.E.W. van Onna & P.J.Posthumus, uroloog Indeling van de avond Erectiele dysfunctie Penispathologie Pauze Scrotalepathologie Definitie erectiestoornis WHO (1999) Het herhaaldelijk niet of onvoldoende (lang) optreden van een verstijving van de penis (erectie) voor bevredigende seksuele activiteit. Onder seksueel disfunctioneren wordt verstaan de toestand waarin iemand een verandering doormaakt in het seksueel functioneren, die als onbevredigend wordt ervaren. Seksuele disfunctie behelst vermindering van: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Frequentie en kwaliteit erectie Ochtend erectie Coïtus Libido Ejaculatie mogelijkheid Orgasme beleving Fysiologie van de erectie Dwarsdoorsnede van de penis rust erectie Erectieproblemen - Epidemiologie In 1998 300,000 mannen in Nederland. Dit is het aantal mannen dat hun erectiestoornis als een probleem ervaart. Door vergrijzing, bekendheid met medicatie voor ED is dit getal sterk toegenomen – ca 800,000 Seksuele activiteit Meerderheid van de mannen blijft seksueel actief bij toename van de leeftijd. Leeftijdsgerelateerde afname van seksuele functie Hormonaal Vaten Afname van testosteron Verminderde functie vaatbekleding Verminderde gevoeligheid voor Testosteron Toename van de aanrakingsgevoel drempel Verminderde elasticiteit zwellichaam van de penis Wat zijn de belangrijke oorzaken van ED? Factoren die bijdragen aan ED Lichamelijke factoren: Veroudering Hart- en vaatziekten Suikerziekte Hoog cholestrol Hoge bloeddruk Hormonale status (testosteron tekort, schildklier) Bestraling/chirurgie in het bekken Dwarslaesie Multiple sclerose en zenuw aandoeningen M. Peyronie Intoxicaties (roken, drugs, alcohol) Medicatie (o.a. betablokkers, diuretica, SSRI’s) Lichamelijke Oorzaken Erectiestoornissen 6% Suikerziekte 40% 30% Hormonaal Bekken letsels Ruggemerg letsel Vaatlijden Multiple Sclerosis 8% 10% 6% Factoren die bijdragen aan ED Psychische factoren: Depressie Angst Relatieproblemen Verdriet (rouw) Life events Gebrekkig probleem oplossend vermogen Factoren die bijdragen aan ED Seksuologische factoren: Prestatiedwang/Faalangst Beperkt erotisch repertoire Inadequate seksuele stimulatie Verschil in verlangen Irreële verwachtingen Levenstijl en Seksuele functies Medicatie Roken Alcohol Overgewicht Lichaamsbeweging Medicatie en Seksuele Disfuncties (SD) Van aantal geneesmiddelen is het mechanisme reeds bekend Aantal medicaties zijn van levensbelang • Geneesmiddelen die als bijwerking ED kunnen veroorzaken zijn: antihypertensiva antidepressiva NSAID’s antipsychotica H2-antagonisten hormonen sedativa Roken Rokers: Dubbel risico voor ED – 24% vs 14% Negatief effect op behandeling Erectiele Disfunctie (ED) Stoppen - snelle daling van het risico op aderverkalking Alcohol “Provokes the desire but takes away the performance” (Shakespeare) 1-2 E/dag – beschermend In Ned 22% van de mannen drinken >2 E/d Testosteron concentratie verlaagd Bij vrouwen – orgasme vertraging Diagnose ED legt ook andere serieuze ziekten bloot Hoge bloeddruk 68% van de mannen met hoge bloeddruk heeft in meer of mindere mate ED Hoog cholestrol 60% van de mannen met ED heeft dyslipidemie Hart ziekten 56% van de mannen met ED heeft een positieve stress test 40% van de mannen met ED heeft significante coronaire vaatvernauwingen ED is hart breaking condition!!! Conclusie: erectiele dysfunctie rechtvaardigt cardiovasculaire screening Stel altijd een risicoprofiel op bij patiënten: NHG standaard: Cardiovasculair management met doorgemaakte HVZ, diabetes mellitus (DM), reumatoïde artritis (RA) of chronische nierschade met een belaste familieanamnese voor HVZ (vader, moeder, broer of zus met HVZ < 65 jaar) bekend met een systolische bloeddruk (SBD) > 140 mmHg of antihypertensivagebruik bekend met een totaal cholesterol (TC) > 6,5 mmol/l of statinegebruik die roken en ≥ 50 jaar Urologisch begrip omtrent het target organ Anatomisch model: Relatietherapie bij Pca/ ED Cerebrum Prostaat penis Na radicale chirurgie Na radiotherapie Hormonale therapie Therapie ED: Oplossingen Erectiestoornissen Beïnvloeding oorzaken Levensstijlfactoren Psychosociale factoren Seksuele techniek Medicatie / Drugs Hormonale therapieën Behandeling : praten – pillen (5-PDE remmers) - prikken % Resultaten na 3 maanden “life style” Cerebrum: Cerebrum: visueel Cerebrum: zelfbeeld Cerebrum Zelfbeeld Metabool syndroom Behandelingsmogelijkheden Verandering risico factoren 1lijn Oraal 2 lijn Lokaal therapie 3 lijn Operatief Seksuele counseling 1. 2. 3. 4. PDE-5 REMMERS VASO-ACTIVE STOFFEN VACUUM POMP PENIS PROTHESE PDE5-remmers Erectiel mechanisme NO cGMP SMR 5PD NO: stikstofoxyde cGMP: cycliisch guanoside monoph. SMR: smooth muscle relaxation 5-PD: 5 phoshodiesterase PDE5-remmers Werking 5-PDI nO 5-PDI cGMP 5-PD SMR Werkingsmechanisme PDE-5 remmer α-blokkers prostaglandine E Erectie pillen (PDE-5 remmers): effect en bijwerking Effect: 68 - 83% succes Verschil in snelheid en duur van de werking Bijwerkingen: Hoofdpijn Visuele strs. Duizeligheid Rhinitis Niet gebruiken bij: Nitraten !! Recent hart infarct/beroerte vardenafil tadalafil sildenafil Levitra Cialis Viagra Gerichte werking PDE-5 (selectiviteit) +++ + ++ Effectiviteit (SEP 3) Succes 1e dosis 74 % 10 mg 56 % 10 mg 54 % 50 mg Snelle werking +++ ++ + Werkingsduur tot 8-12 uur tot 36 uur tot 4-5 uur Frequentie max 1/dag niet dagelijks max 1/dag Startdosering (verhogen indien nodig) 10 mg 10 mg 50 mg prijs (euro) van start dosering Z-index September 2008 37,81 49,61 37,81 Erectie pillen via het internet Onderzoek van het RIVM: Tot 95% neppillen Soms gevaarlijke stoffen Missen de kans voor opsporen van gevaarlijke aandoeningen Androskat Intra corporele injectie Titreren Acceptatie Cave priapisme: R/ adrenaline vacuum pomp Bij sex shop goedkoper Koude penis Gedoe…acceptatie Goedkoop penis prothese Testosteron Therapie Toekomst verwachtingen “Langdurige hormonale substitutie kan / zal verouderings proces vertragen èn kwaliteit van leven verbeteren”. (Vermeulen) Testosteron therapie Gunstig effect op Buik vetmassa dyslipidemie insuline-resistentie diastolische bloeddruk grijpkracht botdichtheid stemmingen (Marin) Testosteron therapie Seksualiteit ♂ Lage T zelden oorzaak van ED ♂ Echter ♂ Herstel van seksueel verlangen ♂ Verbetering in aantal spontane erecties ♂ Verbetering in effect van PDE-5 remmers (Erectie, Orgasme) Shabsigh. J Urol 2004,Shabsigh J Sex Med 2005, Corona Int J Impot Res 2004, Zhang. Eur Urol 2005 Risico’s van Testosteron therapie op Prostaat kanker - geen Peyronie Morbus Peyronie Markies François Gigot de le Peyronie 1743 lijfarts van koning Lodewijk XV Eerste publicatie: 1561 Fallopius Peyronie M. Peyronie Stugge fibrosering van tunica albuginea Leidt tot abnormale kromming en misvorming van de penis. In de acute fase (tot 12 mnd) pijn bij erectie Incidentie: 1 - 3.5% Neemt toe met de leeftijd Oorzaak: Vasculitis Microtrauma Relatie met M. Dupuytren Behandeling: Vitamine E Verapamil injectie RT Vele andere behandelingen Operatief! Penis “fractuur” Buck ……..Buck’s fascie ……..Buck Circumcisie In den beginne 1 •Afbeelding uit 2800 Ac. •Mummies; religieus? •Joden: Genesis XVII In den beginne 2 • • Strafmaatregel ( masturbatie) 1891 medische indicaties volgens Remondino: alcoholisme, epilepsie, astma, reuma, hoofdpijn. •W.O. 1: preventie venerische ziekten. •± 1930: preventie penis carcinoom. •± 1950: preventie cervix carcinoom. Huidige indicaties tot circumcisie Religieuze Echte redenen phimosis Recidiverende Verlittekende Para balanitis voorhuid phimosis Huidige indicaties tot circumcisie Religieuze redenen: 1.Islamitisch religieus - op elke leeftijd kaal 2.Joods religieus - op dag 5 post partum door mohel Huidige indicaties tot circumcisie Echte phimosis: • Niet voor eerste levensjaar • Geen congenitale penis pathologie • Emla crème • Liefst na 5e levensjaar • Adheasiolyse? Verlittekende voorhuid (LSA) balanitis Paraphimosis (spaansekraag) Paraphimosis Oedemateuze en pijnlijke zwelling van de voorhuid wanneer de voorhuid gedurende lange tijd over de glans is teruggetrokken. Zeer pijnlijk Door stuwing gevaar voor de glans Behandeling: Oedeem weg duwen door circulair druk Dorsoslit Later circumcisie Techniek radicale circumcisie Plastibell Kragen vrije techniek techniek hand techniek “step by step” techniek guillotine techniek Alternatieven: Corticostereoid partiële dorsal crème locale applicatie circumcisie slit / ventral slit voorhuid verwijdings plastiek frenulotomie Alternatieven Partiële dorsal circumcisie slit: bij para-phimosis : praktische redenen sec. alsnog een circumcisie Complicaties 2-10% oedeem (na) bloeding infectie / sepsis fisteling meatus stenose sensibiliteitsvermindering slecht cosmetisch resultaat contra-indicaties keuze van de ouders prematuriteit belangrijke neonatale ziekten hemorrhagische Hypospadie direct diathese / epispadie postnataal Frequentie 10.000 voorhuid ingrepen per jaar. Circumcisie voorkomt balanitis - forceren: microtraumata - goede hygiëne: geen balanitis + slechte hygiënische toestanden + diabetes Circumcisie voorkomt peniscarcinoom - komt voor bij met en zonder. - co-factoren: roken, HPV-infectie. - U.S.A.: meer doden aan cc dan aan peniscarcinoom. De voorhuid als oorzaak van cervixca - ONNAUWKEURIGE STUDIES - EERDER RELATIE MET HPV-INFECTIE Circumcisie vermindert risico SOA, AIDS -preventie d.m.v. opvoeding - specifiek organisme + mogelijk relatie slechte hygiëne/ balanitis/ontvankelijkheid HIV Circumcisie vermindert ejaculatio praecox - verhoorning glans: minder sensibel. - ook besneden mannen met ejaculatio praecox. - psychisch probleem. Conclusie 1 Ondanks de vele officieel gepubliceerde standpunten blijft er een grote dosis controverse bestaan met name over de indicaties voor de routine neonatale circumcisie. Conclusie 2 Voor het 5e levensjaar moet men de gezonde voorhuid ongemoeid laten. Daarna lijkt goede hygiëne in ieder geval belangrijk voor alle mannen of ze nu besneden zij of niet. Conclusie 3 Mede in het licht van de vele mogelijke complicaties moet de uroloog steeds zorgvuldig zijn indicatie tot een ingreep blijven stellen, alternatieven overwegen en een procedure uit routine overwegingen zonder meer verwerpen Verzekeraar pauze Mannelijk genitaal Voornamelijk reproductief Scrotum: - Testis - Epididymis - Vas deferens / funiculus Spermatogenese - testis aanmaak - epididymis uitrijping en opslag Testosteron Casus; anamnese man, 19 jr sinds 3 uur acuut progressieve, hevige pijn in L hemiscrotum wel eens eerder gehad, ging vanzelf over geen trauma begon tijdens sporten misselijk geen koorts plassen niet pijnlijk Casus; lichamelijk onderzoek licht gezwollen, geen roodheid palpatie zeer pijnlijk bij optillen testikel meer pijn L testis hoger in scrotum dan R R testis glad, niet pijnlijk, epididymis afgrensbaar R testis ligt horizontaal in scrotum Differentiaal Diagnose? DD acute scrotale pijn Vaak voorkomende oorzaken torsio testis torsio appendix testis / appendix epididymis acute epididymitis/ epididymo-orchitis DD acute scrotale pijn Zeldzamere oorzaken acute scrotale pijn bloeding in neoplasma / cyste beklemde liesbreuk / scrotaalbreuk varicocèle / thrombose plexus pampiniformis referred pain bij uretersteenkoliek Hydrocèle Adductor tendinitis N. ilio-inguinalis neuralgie Coxarthrose Anatomie Anatomie Torsio testis; epidemiologie en pathofysiologie Alle leeftijden, piek 8-18 jr Incidentie mannen < 25jr 1:4000 / jr Lang/smal mesorchium => dwarse ligging testis => torsie funiculus spermaticus => veneuze stuwing => oedeem => arteriële obstructie => ischemie Later onstekingsreactie en atrofie Torsio testis; etiologie Bel-klepel anomalie Retentio testis Scrotaal trauma Testistumor (veranderd zwaartepunt) Torsio testis; kliniek Voorafgaande pijnepisodes => spontane detorsie bij 1/3 van de mannen Meestal acuut begin pijn, soms subacuut Luxatie door coïtus, koude Testis hoog in scrotum, epididymis afgrensbaar, horizontale testis Cremaster reflex vaak afwezig Later reactieve hydrocele, erytheem, ecchymose Torsio testis Torsio testis; 2 vormen A. Extravaginaal: neonaten => torsie van testis, epididymis, tunica vaginalis om verticale as B. Intravaginaal: adolescenten => torsie binnen de tunica vaginalis Torsio tests; aanvullend onderzoek Urineanalyse: leukocyten, bacteriën Lab: leuco´s, CRP Dopplerechografie/ Color-Doppler Bij twijfel: exploratie!! Torsio testis; therapie Manuele detorsie Chirurgie binnen 6 uur! Scrotale incisie, vrijprepareren testis, detorderen Vitale testis => orchidopexie Avitaal => orchidectomie Altijd contralateraal orchidopexie Torsio testis; prognose < 4 uur ischemie: 100 % succes door chirurgie 6-16 uur: 75% > 16 uur: 25% > 24 uur: necrose Ischemie > 6 uur: testisatrofie Bij necrose altijd orchidectomie Torsio appendix testis alle leeftijden, piek 6-16 jr 2-4 mm groot, overblijfsel buis van Müller eigen vaatsteel vaak minder hevig dan bij torsio testis blue dot sign palpatie goed mogelijk lokale zwelling en drukpijn geen verschil positie testis pijnstilling Acute epididymitis/orchitis alle leeftijden, vaker bij volwassenen infectie vanuit prostaat, urethra of blaas soms uitbreiding naar testis: orchitis Epididymitis; kliniek voorafgaande mictieklachten of afscheiding acute pijn, vaak ook geleidelijk ontstaan zwelling, roodheid in acute stadium koorts bij 25 % epididymis wel afgrensbaar bij epididymitis, niet bij epidydimo-orchitis Epididymitis, etiologie SOA´s Iatrogeen C. Trachomatis, N. Gonorrhoeae catheters, urologische ingrepen Structurele afwijkingen urinewegen, hoge blaasdrukken, residuvorming Kinderen: ectope ureter, urethrakleppen Volwassenen: urethrastrictuur, BPH Epididymitis; therapie Onderliggende oorzaak? langdurig (4 - 6 weken) antibiotica en rust kweek: AB aanpassen bij abcesvorming incisie en drainage bij twijfel exploratie!! Epididymo-orchitis Bijna nooit geisoleerd Indien geisoleerd – denk aan bof Meestal opstijgend infectie Predisponeren: urethritis of urethrastrictuur Acuut, pijnlijke zwelling soms met koorts en koude rillingen. Soms ook cystitis klachten Onderzoek: Zwelling met roodheid Pijn Moeilijk te ondersccheiden tussen epididymis en testis Gevaar: Scotaal abces Behandeling Breedspectrumantibiotica voor 2 weken( 4-6) na afname van kweek Bedrust, analgetica, hoogleggen Casus 25 jarige man VG: maldescensus testes Sinds 1 week scrotale zwelling links bemerkt Niet pijnlijk bij aanraking Geen mictieklachten DD scrotale zwelling Testistumor Hydrocèle Spermatocele/epididymiscuste Varicocèle Tunica albugineacyste Liesbreuk / scrotaalbreuk Torsio testis Epididymitis Testistumor; epidemiologie Incidentie 6:100000, neemt toe Piekleeftijd 20-40 jaar 2% bilateraal Cryptorchisme RR 4-7, blijft na orchidopexie Testiculaire microlithiasis??? Testistumor; kliniek 90% kiemceltumoren Seminoom 55% Non-seminoom 45% 10% anders Sertoli-cel tumoren Leydigcel tumoren Maligne lymfoom Testistumor; kliniek Pijnloze zwelling, 10% acute pijn 10% symptomen van meta’s gynaecomastie in 5% (β-HCG) 50% van pt presenteert zich met meta’s, delay van 2 maanden!! Zelfonderzoek propageren Testistumor; onderzoek Anamnese en lichamelijk onderzoek Echo scrotum (must!) Tumormarkers αFP, β-HCG en LD Testistumor – Proteine markers • Ultrasensitief • Kan al kleine tumor detectie geven • Diagnose, stadiering, monitoring, en prognose α-foetoproteine • Serum proteine van het embryo • Fetal yolksac, lever, intestinaal • Serum t ½: 5-7 dgn β-HCG • Excretie product van de placenta • Syncytiotrophoblast cellen • Serum t ½: 24-48 uur LDH Verhoogd bij: • vergevorderd testis carcinoom 80% Testistumor; onderzoek Bij dyspneu X-thorax CT thorax en CT abdomen voor stadiering Orchidectomie Semencryopreservatie Testistumor- Behandeling Semen preservation Prosthesis Testistumor- Behandeling • • inguinale benadering funiculus afklemmen Testicular tumor - Treatment Testicular tumor - Treatment Prosthese Testistumor– Pathologieverslag Tumor diameter Tumor type, percentage embryonaalcel Locale uitbreiding (Lymph)angio-invasieve groei Funiculus vrij CIS Lymfedrainage links Lymfedrainage rechts Therapie seminoom Stadium I paraaortale radiotherapie /1x chemo LK meta´s > 5cm of hematogene meta´s chemotherapie Therapie non-seminoom Geen meta´s controle maandelijks (25% alsnog meta´s tijdens follow-up) Meta´s chemotherapie (BEP) Restlaesie na chemo operatie Necrose Matuur teratoom Vitaal tumorweefsel nog meer chemo Prognose na testistumor Seminoom stadium I en II Seminoom stadium III en IV Non-seminoom stadium I Non-seminoom, weinig tumor Non-seminoom, veel tumor 95% 70-90% 99% 70-90% 40-70% De niet ingedaalde testis (NIT) De niet ingedaalde testis Een niet ingedaalde testis dient verwezen te worden op de leeftijd van a. 6 maanden b. 1 tot 2 jaar c. 6 jaar d. na de puberteit De niet ingedaalde testis Een niet ingedaalde testis dient verwezen te worden op de leeftijd van a. 6 maanden b. 1 tot 2 jaar c. 6 jaar d. na de puberteit De niet ingedaalde testis Een retractiele testis a. Komt in het scrotum bij hoesten en persen b. Kan door een manuele strijkbeweging in het scrotum worden gebracht en blijft bij loslaten in het scrotum c. Wordt veroorzaakt doordat de cremaster reflex vlak na de geboorte afwezig is d. Ligt in subcutane positie buiten het lieskanaal De niet ingedaalde testis Een retractiele testis a. Komt in het scrotum bij hoesten en persen b. Kan door een manuele strijkbeweging in het scrotum worden gebracht en blijft bij loslaten in het scrotum c. Wordt veroorzaakt doordat de cremaster reflex vlak na de geboorte afwezig is d. Ligt in subcutane positie buiten het lieskanaal De niet ingedaalde testis 1. 2. a. b. c. d. Een retactiele testis dient gecontroleerd te worden Een retractiele testis kan geopereerd worden bij pijnklachten Bewering 1 is juist en bewering 2 is onjuist 1 onjuist en 2 onjuist 1 juist en 2 juist 1 onjuist en 2 juist De niet ingedaalde testis 1. 2. a. b. c. d. Een retactiele testis dient gecontroleerd te worden Een retractiele testis kan geopereerd worden bij pijnklachten Bewering 1 is juist en bewering 2 is onjuist 1 onjuist en 2 onjuist 1 juist en 2 juist 1 onjuist en 2 juist De niet ingedaalde testis prevalentie Bij geboorte: 2-3% Na 9 maanden: 1% (8:1000) Bij vroeggeboorte: 25-30% unilateraal : bilateraal = 3-5 : 1 De niet ingedaalde testis Indeling: Retractiele testis Niet scrotale testis (NST) Ectopische testis Verworven niet-scrotale testis (ascensus testis): directe verwijzing De niet ingedaalde testis Retractiele testis Testis kan manueel in het scrotum worden gebracht. Bij het los laten blijft de testis in het scrotum. Testis trekt zich bij hoesten of persen op. De niet ingedaalde testis Niet scrotale testis (NST): Testis is in het scrotum te manipuleren maar trekt zich meteen terug na loslaten of bevindt zich boven, in of net buiten het lieskanaal in de richting van het scrotum. De niet ingedaalde testis Ectopische testis Hierbij is de testis keurig door het lieskanaal ingedaald, maar heeft hierna een verkeerde route genomen: subcutaan, bovenbeen, liesplooi etc. De niet ingedaalde testis therapie Orchidopexie bij NST is gunstig voor de latere fertiliteit Operatie is alleen zinvol t.a.v. fertiliteit indien dit op de leeftijd van 8-12 maanden wordt uitgevoerd. De niet ingedaalde testis therapie Vaderschap bij mannen met een enkelzijdige NST verschilt niet van dat bij mannen die maar 1 testis hebben Dit is geen argument om af te zien van orchidopexie bij een NST met een normaal ingedaalde contralaterale testis, aangezien deze wel ingedaalde testis vaak, zij het minder ernstige, afwijkingen laat zien De niet ingedaalde testis therapie Orchidopexie van een NST bij een oudere jongen heeft geen gunstig effect meer op de fertiliteit. Indien de operatie voor de puberteit alsnog wordt gedaan is er wel een belangrijke verlaging van de kans op testiscarcinoom De niet ingedaalde testis therapie Kans op testiscarcinoom in NST na orchidopexie voor de puberteit is 2 x zo groot dan in de normale populatie op 11 - 13 jaar: minimaal 5 x zo groot! De niet ingedaalde testis therapie Retractiele testis Hierbij is operatieve behandeling absoluut gecontraïndiceerd. De niet ingedaalde testis therapie Ectopische testis Hierbij is altijd operatieve behandeling noodzakelijk De verworven niet-scrotale testis Volgens “ballenkaart” bij geboorte testis in scrotum Later niet meer door de scrotumpoort in het scrotum te brengen De verworven niet-scrotale testis therapie Geen duidelijke consensus 70% van deze testes daalt tegen de puberteit weer af in het scrotum Orchidopexie heeft de voorkeur indien deze testes niet zijn ingedaald in aan het begin van de puberteit De niet ingedaalde testis therapie Absoluut operatief: Ectopische testis Niet scrotale testis: voor fertiliteit: 2e helft 1e jaar (vanaf 6 maanden) voor afname kans op testiscarcinoom: voor puberteit Retractiele testis met liesbreuk / open processus vaginalis Absoluut conservatief: Retractiele testis Varicocèle, spermatocèle, Haematocèle, hydrocèle Varicocèle a. Varicocèle komt niet dubbelzijdig voor b. Behandeling van Varicocèle geeft in 70 % verbetering van de semenkwaliteit c. 5 % van de mannelijke bevolking heeft een Varicocèle d. Bij een Varicocèle is altijd sprake van normaal sperma Varicocèle, spermatocèle, Haematocèle, hydrocèle Varicocèle a. Varicocèle komt niet dubbelzijdig voor b. Behandeling van Varicocèle geeft in 70 % verbetering van de semenkwaliteit c. 5 % van de mannelijke bevolking heeft een Varicocèle d. Bij een Varicocèle is altijd sprake van normaal sperma Varicocele, spermatocele, haematocele, hydrocele a. b. c. d. Bij een hydrocèle testis is de testis niet en bij een spermatocèle is de testis wel te palperen los van de zwelling Bij een hydrocèle wel en bij een spermatocèle niet Bij een hydrocèle wel en bij een spermatocèle wel Bij een hydrocèle niet en bij een spermatocèle niet Varicocele, spermatocele, haematocele, hydrocele a. b. c. d. Bij een hydrocèle testis is de testis niet en bij een spermatocèle is de testis wel te palperen los van de zwelling Bij een hydrocèle wel en bij een spermatocèle niet Bij een hydrocèle wel en bij een spermatocèle wel Bij een hydrocèle niet en bij een spermatocèle niet Varicocèle, spermatocèle, Haematocèle, hydrocèle 1. Een hydrocèle kan niet recidiveren 2. Een spermatocèle kan wel recidiveren a.1 is juist en 2 is onjuist b.1 is juist en 2 is juist c.1 is onjuist en 2 is onjuist d.1 is onjuist en 2 is juist Varicocèle, spermatocèle, Haematocèle, hydrocèle 1. Een hydrocèle kan niet recidiveren 2. Een spermatocèle kan wel recidiveren a.1 is juist en 2 is onjuist b.1 is juist en 2 is juist c.1 is onjuist en 2 is onjuist d.1 is onjuist en 2 is juist Spermatocèle / epididymiscyste Meestal asymptomatisch Glad/cysteus, vast aan epididymis of funiculus Ontstaan door infectie, obstructie, trauma Transilluminatie OK bij mechanische klachten (cave fertiliteit) Hydrocèle •Vochtcollectie tussen bladen tunica vaginalis •Kinderen open processus vaginalis •Volwassenen stoornis aanmaak – resorptie •Infectie •Trauma •Tumor •Idiopathisch Hydrocèle •Testis niet apart palpabel •Transilluminatie •Echografie •Bij mechanische symptomen hydrocelectomie •Aspiratie-sclerotherapie weinig effectief Varicocèle Echo scrotum Graad I-III en volume testes Geen standaard semenanalyse Varicocèle epidemiologie 15% van de mannelijke populatie heeft varicocèle Een varicocèle komt voor bij 19-39% van de mannen met fertiliteitsproblemen 30% van de varicocèles ontstaan voor de puberteit Varicocèle epidemiologie 80% van de mannen met een varicocèle vertoont normaal sperma Varicocèle diagnose Onderzoek scrotum: liggende houding staande houding eventueel Vasalva proef Varicocèle is voornamelijk een klinisch diagnose “Hulpmiddelen”: niet zinvol Varicocèle Wat moeten we ermee? Schade aan testis door: te warme opslag testis ????? Te hoge hydrostatische druk Cave: varicocèle voor de puberteit Varicocèle Wat moeten we ermee? Te verwachten schade: Vermindering van het aantal spermatozoën Toename afwijkende vormen Afname van de beweeglijkheid Wanneer operatieve behandeling van pre-puberale varicocèle ? Bij een forse al of niet sympomatische varicocèle Bij verschil in testisvolume li:re van meer dan 3ml Varicocèle therapie Operatieve technieken Hoge onderbinding: Palomo Inguinale onderbinding vlgs. Ivanissevich Percutane technieken Occlusie van v. spermatica d.m.v. scleroserende vloeistof, afkoppelbare ballon of veer Antegrade scrotale sclerotherapie (zeer dubieus) Laparascopische technieken (dubieus) Varicocèle therapie Behandeling van een varicocèle geeft in 70% verbetering van de semenkwaliteit. Een recent prospectief Rotterdams onderzoek laat ook een duidelijke hoger zwangerschapsresultaat zien! Bedankt en tot ziens.