gevolgen voor diagnose en behandeling

Onderzoek:
Titel Engels:
104
Cytoskeletal regulation of neuroblastoma metastasis formation:
implications for diagnosis and therapy
Titel Nederlands:
Mechanismen van het uitzaaien van neuroblastoomcellen:
gevolgen voor diagnose en behandeling
Centrum:
UMC St. Radboud Kinderziekenhuis Nijmegen
Startjaar:
2012
Looptijd:
3 jaar
Totale kosten/bijdrage KiKa: € 486.540
Introductie
Naast leukemie, is neuroblastoom een van de meest voorkomende vormen van kanker bij kinderen. Bij neuroblastomen is metastasering, het
verspreiden van kanker cellen vanuit de primaire tumor naar andere organen, de belangrijkste oorzaak van overlijden. Pogingen om dit
voorkomen richten zich veelal op het remmen van bepaalde eiwitten (zogenaamde matrix metalloproteases), die door de tumorcel worden
uitgescheiden en op die manier de tumorcel in staat stelt zich door het omliggende weefsel heen te bewegen. Helaas blijken tumorcellen in
staat te zijn deze remmers te omzeilen door zich op een andere manier te verspreiden. Omdat directe interacties tussen een cel en zijn
omgeving essentieel zijn voor alle vormen van uitzaaiing, richt dit onderzoek zich voornamelijk op het ontrafelen van de hierbij betrokken
mechanismen. Er wordt naar interacties gezocht die specifiek zijn voor tumorcellen die zich verspreiden. Er is recent aangetoond dat het eiwit
TRPM7 invloed heeft op de beweeglijkheid van een cel en in die hoedanigheid het uitzaaien van gekweekte neuroblastoomcellen kan
beïnvloeden. Ook is gebleken dat TRPM7 deel uitmaakt van een complex van eiwitten dat betrokken is bij het uitzaaien van tumorcellen. Uit
vooronderzoek is gebleken dat de hoeveelheid van deze eiwitten in de cel de kans op het uitzaaien van tumorcellen in neuroblastoompatiënten
kan voorspellen. In dit project wordt er verder onderzocht hoe TRPM7 de functie van deze eiwitten beïnvloedt en hoe deze eiwitten bijdragen
aan het uitzaaien van tumorcellen. Het uiteindelijke doel is het in kaart brengen van de eiwitten die bij neuroblastoom uitzaaiing betrokken zijn.
Verwacht wordt dat met behulp van dit onderzoek beter voorspeld kan worden welke patiënten een hoog risico lopen op het uitzaaien van
tumorcellen. Ook kunnen deze nieuwe inzichten worden gebruikt om de patiënten met uitzaaiingen effectiever te behandelen.
Stand van zaken
Er is eerder aangetoond dat de TRPM7 een rol speelt bij de vorming of het in stand houden van speciale hechtingsstructuren in neuroblastoom
cellen. Deze structuren, die bekend staan als invadosomen, worden door de tumorcel gebruikt om andere weefsels binnen te dringen. Wanneer
de functie van het TRPM7 eiwit geremd wordt met een specifieke remmer, lossen deze invadosomen binnen een paar minuten op. Dit bevestigt
Stichting Kinderen Kankervrij werft fondsen voor onderzoek naar kinderkanker in Nederland
de aanname dat TRPM7, of andere eiwitten die in complex met TRPM7 voorkomen, belangrijk zijn voor uitzaaiing. Voor één van de eiwitten uit
het TRPM7 complex, Tropomoduline-2, is er inmiddels aangetoond dat de hoeveelheid van dit eiwit in de cel bepaalt in welke mate deze cellen
kunnen bewegen. Hoe kleiner de hoeveelheid Tropomoduline-2 eiwit, hoe sneller de cellen zich kunnen verplaatsen. Patiënten met tumoren
met weinig Tropomoduline-2 hebben een veel grotere kans op overlijden ten gevolge van uitzaaiingen dan patiënten die veel van dit eiwit in de
tumor hebben. Dit zou kunnen betekenen dat een verlies van het eiwit Tropomoduline-2 het uitzaaien van neuroblastoom cellen in de hand
werkt. Op dit moment wordt de rol van nog een aantal andere eiwitten uit het complex op soortgelijke wijze onderzocht. Het uiteindelijke doel is
het in kaart brengen van een complex van eiwitten dat bij uitzaaiing van neuroblastoom betrokken is. Met behulp van deze kennis kan er beter
voorspeld worden welke patiënten een hoog risico lopen op het uitzaaien van tumorcellen. Deze nieuwe inzichten kunnen gebruikt worden om
patiënten met uitzaaiing effectiever te behandelen.
Stichting Kinderen Kankervrij werft fondsen voor onderzoek naar kinderkanker in Nederland