Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Heilpflanzen. Rośliny lecznicze. Das Adonisröschen ist die sibirisch-osteuropäische Steppenpflanze. Es kommt vom nördlich bis zum Zentralural, Südostschweden und im mittleren Europa, beschränkt auf die Stromgebiete von Weichsel, Oder, Main und Rhein vor. Miłek wiosenny jest syberyjsko wschodnioeuropejską rośliną stepową. Występuje od północnego Uralu aż po Ural środkowy, w południowo wschodniej Szwecji oraz w Europie środkowej jedynie wzdłuż nurtów rzeki Wisły, Odry, Menu i Renu. Anwendungsgebiete: bei Herzinsuffizienz und bei nervösen Unruhezuständen. Zastosowanie: przy niewydolności serca oraz przy stanach pobudzenia nerwowego. Die Berberitze bevorzugt kalkhaltige trockene bis mäßig feuchte Standorte sowohl im Licht als auch im Halbschatten, die Waldränder und Gebüsche. Das ist ein bis 3m hoher Dornstrauch. Die roten Früchte der Berberitze sind sehr vitaminreich. Berberys pospolity wybiera wapienne, suche oraz umiarkowanie wilgotne miejsca zarówno pełne światła jak i półcieni, obrzeża lasów oraz zarośla. Jest to krzew iglasty sięgający do 3 m wysokości. Czerwone owoce berberysu są bardzo bogate w witaminy. Der Engelwurz tritt im Europa und im Asien auf. Er hat die großen gefiederten Blättern und aufgeblasener Blattscheide. Er erreicht Höhe von 1,2 bis 3 m. Seine Stängel sind aufrecht und schwach gerillt. Die kleinen Blüten stehen in großen Dolden. Arcydzięgiel występuje w Europie i Azji. Posiada duże, pierzaste liście i rozdęte pochwy liściowe. Osiąga wysokość od 1,2 - 3m. Jego łodygi są proste i posiadają delikatne rowki. Małe kwiaty zebrane są w duże baldachimy złożone. Die Pflanze besitzt krampflösende Aktivität. Im XVI Jht. sollten seine mit Essig getränkten Wurzel vor Pest schützen. Roślina ta ma działanie rozkurczowe. W XVI w. jej korzenie nasączone w occie miały chronić przed dżumą. Die Kornblume galt früher als Ackerunkraut und wurde als solches so erfolgreich bekämpft, dass sie fast ausgestorben ist. Daher steht sie inzwischen unter Naturschutz. Ihre leuchtend blauen Blüten trifft aber man heutzutage eher in Gärten als in Kornfeldern an. Chaber uważano kiedyś za chwast i jako taki był zwalczany, tak że prawie zaginął. Dlatego jest teraz pod ochroną. Jego jasno niebieskie kwiatu spotyka się obecnie raczej w ogrodach a nie na polach uprawnych. Die Kornblume wird äußerlich bei Bindehautentzündungen, kleinen Wunden und bei Mundgeschwüren angewendet. Chaber używany jest zewnętrzne przy zapaleniu spojówek, małych rankach oraz przy owrzodzeniu jamy ustnej. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. das Adonisröschen - miłek wiosenny die Steppenpflanze - roślina stepowa nördlich - północny beschränkt auf - ograniczony do die nervösen Unruhezuständen - stany pobudzenia nerwowego die Berberitze - berberys der Waldrand - obrzeże lasu die Gebüsche - zarośla der Dornstrauch - krzew iglasty die roten Früchte - czerwone owoce vitaminreich - bogaty w witaminy Der Augentrost ist eine kleine Heilpflanze, die im Gebirge häufig anzutreffen ist. Er lindert entzündliche Erkrankungen der Augen. Sein botanischer Name "Euphrasia" kommt aus dem Griechischen und bedeutet Freude. Die Blüte der Pflanze erinnert an ein Auge. Świetlik łąkowy (dosł. pociecha dla oczu) jest małym ziołem, które można spotkać często w górach. Łagodzi on stany zapalne oczu. Jego botaniczna nazwa "Euphrasia" pochodzi z języka greckiego i oznacza radość. Kwiat rośliny wyglądem przypomina oko. Die Alantwurzel ist in Europa und in gemäßigten Gebieten Asiens heimisch und in die USA und China eingeführt worden. Anwendung: bei Magengeschwüren und chronischem Husten. Oman wielki pochodzi z Europy i z umiarkowanej części Azji, został sprowadzony do USA i Chin. Zastosowanie: przy wrzodach żołądka i chronicznym kaszlu. Paris traf Helena, als sie im Garten Alant pflückte und der Duft war es, der seine Sinne verwirrte. Parys spotkał Helenę, kiedy zrywała oman w ogrodzie i zapach ten otumanił jego zmysły. Der Lavendel kommt aus dem Mittelmeergebiet. Besonderst bekannt ist er in Frankreich wo sich die großen Lavendelfelder befinden. Es wird bei Kopfweh, Migräne Rheuma, Neuralgien, Insektenstichen sowie Husten eingesetzt. Lawenda pochodzi z obszarów Morza Śródziemnego. Szczególnie znana jest we Francji, gdzie znajdują się duże pola lawendowe. Stosuje się ją przy bólach głowy, migrenach, reumatyzmie, ukąszeniach owadów oraz kaszlu. Er wirkt keimtötend, entkrampfend und schmerzstillend. Działa bakteriobójczo, rozkurczowo, oraz przeciwbólowo. Der Eibisch gehört zur Familie der Malvengewächse. Schon seit der Antike gehört er zu den hoch geschätzten Heilpflanzen. Sein wichtigster Inhaltsstoff ist der Schleim daher darf man ihn auch nicht kochen, sondern nur als Kaltauszug ansetzen. Prawoślaz należy do gatunku roślin ślazowatych. Już od czasów antycznych był on wielce cenioną rośliną leczniczą. Jego najważniejszym składnikiem jest śluz. Dlatego też nie wolno go gotować lecz należy używać tylko w formie ekstraktów na zimno. Der Eibisch wirkt lindert auf Schleimhäute, deshalb man ihn für Erkrankungen der Atmungsorgane einsetzt. Prawoślaz działa łagodząco na błony śluzowe dlatego stosuje się go w chorobach dróg oddechowych. Der Bockshornklee ist in den Mittelmeergebieten, Nordostafrika, der Ukraine, Indien und China beheimatet. In der Pflanzenheilkunde verwendet man seine reifen, getrockneten Samen. Man nutzt sie bei Behandlung der Entzündungen der oberen Atemwege und Magengeschwüren. Kozieradka pochodzi z regionu Morza Śródziemnego, północno wschodniej Afryki, Ukrainy, Indii i Chin. W medycynie stosuje się jej dojrzałe, wysuszone nasiona. Używa się ich przy leczeniu stanów zapalnych górnych dróg oddechowych oraz wrzodów żołądka. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Engelwurz - arcydzięgiel aufrecht - prosty krampflösend - rozkurczowy vor Pest schützen - chronić przed dżumą die Kornblume - chaber das Ackerunkraut - chwast polny er wurde bekämpft - był zwalczany die kleinen Wunden - małe rany der Augentrost - świetlik łąkowy er lindert - łagodzi die gefiederten Blättern - pierzaste liście Das Benediktenkraut ist im Mittelmeergebiet, heute auch in Südamerika und Teilen Afrikas, heimisch. Es wächst auf trockenen, sonnigen Äckern - und Ödland. Es blüht von Mai bis August. Es hat einen bitteren Geschmack. Drapacz lekarski pochodzi z terenów Morza Śródziemnego, obecnie także z Ameryki Południowej i części Afryki. Rośnie na suchych i słonecznych polach oraz nieużytkach. Kwitnie od maja do sierpnia. Ma gorzki smak. Es wird hauptsächlich bei Verdauungsstörungen, und Appetitlosigkeit genutzt. Stosowany jest głównie przy zaburzeniach trawienia oraz braku apetytu. Die Kamille ist die in Deutschland bekannteste und meist angewendete Arzneipflanze. Ihre Heimat sind aber die Mittelmeerländer. Bereits seit vielen Jahrtausenden gehört die Kamille zu dem Arzneischatz unserer Volksmedizin. Rumianek jest najbardziej znanym i najczęściej stosowanym w Niemczech ziołem leczniczym. Jego ojczyzną są jednak kraje Morza Śródziemnego. Już od wielu wieków należy rumianek do prawdziwych skarbów medycyny ludowej. Kamilletee wird bei Entzündungen und MagenDarmbeschwerden angewendet. Herbatki rumiankowe są stosowane we wszelkich stanach zapalnych oraz w dolegliwościach jelitowo żołądkowych. Die Bärentraube wächst nur in Mittel- und NordEuropa, auch in den Alpen und in Nordamerika. Der niedrige Zwergstrauch kommt häufig in trockenen Kiefernwäldern vor. Für einen Tee setzt man die getrockneten Blätter. Mącznica lekarska rośnie tylko w Europie środkowej i północnej oraz w Alpach i Ameryce północnej. Ta mała krzewinka występuje często w suchych lasach sosnowych. Do zaparzania herbaty używa się wysuszonych liści. Sie hilft gegen Infektionen des Harnwegs und Blasenentzündungen. Pomaga w infekcjach dróg moczowych oraz w stanach zapalnych pęcherza. Der Baldrian ist schon seit Jahrhunderten als Beruhigungsmittel bekannt. Sein lateinischer Name, "Valeriana", kommt von "valere"; das bedeutet: sich wohl befinden. Er wächst auf feuchten und sumpfigen Wiesen in den gemäßigten Zonen Europas wie Asiens. Waleriana jest znana już od wieków jako środek uspokajający. Jej łacińska nazwa "Valeriana" pochodzi od "valere"; co oznacza: wyzdrowieć. Rośnie na wilgotnych i podmokłych łąkach umiar-kowanej strefy Europy i Azji. Der Baldrian hat wahrscheinlich berauschende Wirkung bei den Katzen. Waleriana prawdopodobnie działa odurzająco na koty. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. er wirkt keimtötend - działa bakteriobójczo entkrampfend - rozkurczowo schmerzstillend - przeciwbólowo der Eibisch - prawoślaz der Schleim - śluz der Bockshornklee - kozieradka die getrockneten Samen - dojrzałe nasiona die Behandlung - leczenie die Entzündungen - stany zapalne die Magengeschwüren - wrzody żołądka die Verdauungsstörungen - zaburzenia trawienia Die Brennnessel wird in den gemäßigten Regionen aller Erdteile gefunden. Anwendungsgebiete: die Blättern dienen der Anregung des gesamten Körperstoffwechsels: bei Rheuma, Gicht, Leberbeschwerden und Anregung der Harnausscheidung. Pokrzywę można spotkać we wszystkich strefach umiarkowanych na świecie. Zastosowanie: liście służą do stymulacji metabolizmu przy chorobach reumatycznych, dnie moczanowej, dolegliwościach wątroby oraz działają moczopędnie. Als Frühjahrsgemüse wird sie wegen des hohen Gehalts an Mineralstoffe an Vitamin A und C, an Eisen und Eiweiß geschätzt. Jako wiosenne warzywo ceniona jest ona szczególnie z powodu dużej zawartości minerałów, witaminy A i C, żelaza oraz białka. Der Beinwell hat seinen Namen von den Beinen, denen er gut (well) tun, und deren Knochen er zusammenwallen soll. Rauh und spitz steht er gern an eher feuchten Plätzen und versucht seine violetten Blüten zu verstecken. Żywokost lekarski (czyniący dobrze nogom) zawdzięcza swoją nazwę nogom, które leczy i wspomaga ich kości. Szorstki i spiczasty rośnie raczej na wilgotnych miejscach i stara się ukryć swoje fioletowe kwiaty. Die Salben aus seinen Wurzeln sollen bei Verletzungen hilfreich sein. Maści z jego korzeni pomagają przy leczeniu zranień. Der Bitterklee stammt aus den feuchteren Gebieten der nördlichen gemäßigten Klimazonen (Nordamerika, Asien, Europa). Das 30 cm hohe Pflanze, die an Seeufern wächst. Bobrek trójlistny pochodzi z wilgotnych terenów północnej strefy umiarkowanej (Ameryka północna, Azja, Europa). Jest to 30 cm roślina rosnąca na brzegach jezior. Die getrockneten Laubblätter dieser Pflanze verwendet man bei Verdauungsbeschwerden. Suszone liście tej rośliny stosuje się przy zaburzeniach trawienia. Der Liebstöckel ist eine ausdauernde Pflanze, die Wuchshöhen von 1 bis 2,5 Metern erreichen kann. Der verzweigte Stängel ist intensiv grün. Die frischen, feingehackten Liebstöckelblätter finden Verwendung in der Küche. Sie sind zum Würzen von Suppen, Salaten verwendet. Lubczyk jest wieloletnią rośliną, mogącą osiągać wysokość od 1 do 2,5 m. Rozgałęzione łodygi są intensywnie zielone. Świeże, posiekane liście lubczyku mają zastosowanie w kuchni. Używane są do przyprawiana zup i sałatek. Borretsch ist in Europa und den USA verbreitet. Anwendungsgebiete: bei Entzündungen von Niere und Blase, Husten und Halserkrankungen, bei Venenentzündungen, Wechseljahrebeschwerden und als Mittel zur Entwässerung. Ogórecznik występuje w Europie i USA. Zastosowanie: przy stanach zapalnych nerek, pęcherza, chorobach gardła, przy zapaleniach żył, dolegliwościach menopauzy oraz jako środek odwadniający. Borretschöl wird bei Hauttrockenheit, Juckreiz und entzündlichen Hautkrankheiten angewendet. Olej ogórecznika jest stosowany przy suchości skóry, uczuleniach i stanach zapalnych skóry. Die Heckenrose ist ein bis zu 5 m hoch wachsender Strauch mit rosafarbenen Blüten. Charakteristisch sind die nach unten geschlagenen Kelchblätter. Verwendet werden ihre Früchte. Dzika róża jest krzewem sięgającym aż do 5 m wysokości, o różowych kwiatach. Charakterystyczne są wygięte w dół płatki kielicha. Używane są jej owoce. Die Früchte sind reich an Vitamin C und werden daher zur Stärkung der Abwehrkräfte angewandt. Owoce są bogate w witaminę C i dlatego stosuje się je do wzmocnienia odporności organizmu. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Kamille - rumianek der Zwergstrauch - krzewinka der Baldrian - waleriana die sumpfigen Wiesen - podmokłe łąki berauschende Wirkung - działanie odurzające die Brennnessel - pokrzywa die Leberbeschwerden - dolegliwości wątrobowe der Beinwell - żywokost der Bitterklee - bobrek trójlistny der Liebstöckel - lubczyk der Borretsch - ogórecznik