Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Die Arktis. Arktyka. Die Meere und das Festland rund um den Nordpol werden Arktis genannt. Dazu gehören auch Teile von Kanada, Grönland, Skandinavien, Russland und Alaska. Das Zentrum der Arktis bildet eine riesige Insel, die durch und durch aus Eis besteht. Oceany i ląd stały wokół bieguna północnego nazwane są Arktyką. Obejmują one część Kanady, Grenlandii, Skandynawii, Rosji oraz Alaski. Centrum Arktyki stanowi ogromna wyspa składająca się całkowicie z lodu. Diese Eisplatte ist zwischen vier und sechs Meter dick, bis zu 1600 Kilometer breit und liegt auf dem arktischen Ozean. Ta płyta lodowa ma 4 - 6 m grubości oraz 1.600 km szerokości. An den Küsten rund um den arktischen Ozean verschwindet das Eis im Sommer für wenige Monate. Für alle Pflanzen und Tiere, die es dort gibt, ist das eine große Chance zu überleben. Na wybrzeżach wokół Oceanu Arktycznego w lecie znika lód na parę miesięcy. Dla wszystkich zwierząt i roślin, które tam występują to duża szansa na przeżycie. In der Arktis leben viele verschiedene Tier-Arten u.a.: Robben, Wale, Polarwölfe, Polarfüchse und die Eisbären. Arktyka jest domem dla wielu różnych gatunków zwierząt m.in. : fok, wielorybów, wilków polarnych, lisów polarnych oraz niedźwiedzi polarnych. In den Meeren rund um die Arktis treiben riesige Stücke aus gefrorenem Süßwasser - die Eisberge. An den Küsten brechen gigantische Eisbrocken ab und stürzen ins Wasser. Nur ein winzig kleiner Teil eines Eisberges guckt aus dem Meer heraus. Der allergrößte Teil schwimmt unter der Wasseroberfläche. Po morzach wokół Arktyki dryfują olbrzymie bryły zamarzniętej słodkiej wody - góry lodowe. Na wybrzeżach pękają gigantyczne kawałki lodu i wpadają do wody. Tylko niewielka część góry lodowej wystaje sponad morza. Zdecydowana większość pływa pod powierzchnią wody. Das Eis der Eisberge ist sehr rein. Das Wasser ist nämlich schon vor ewig langer Zeit gefroren wenn es noch keine Umweltverschmutzung gab. Lody z góry lodowej są bardzo czyste. Woda jest zamrożona od bardzo długiego czasu, kiedy nie było jeszcze zanieczyszczeń środowiska. Die Eiderente ist bis zu 58 cm groß und etwa 2,2 kg schwer. Sie lebt an der arktischen Küste des Atlantiks und des Pazifiks. In Europa kommt sie hauptsächlich in Skandinavien vor. Nach dem Schlüpfen werden die Jungvögel vom Weibchen 65 bis 75 Tage lang gefüttert. Kaczka edredonowa mierzy 58 cm i waży 2,2 kg. Mieszka na arktycznym wybrzeżu Atlantyku i Pacyfiku. W Europie występuje głównie w Skandynawii. Po wykluciu pisklęta karmione są przez samicę 65 - 75 dni. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. das Festland – stały ląd eine riesige Insel - ogromna wyspa die Eisplatte - płyta lodowa verschwinden - znikać das Eis - lód überleben - przeżyć die Robbe - foka der Wal - wieloryb die Eisberge - góry lodowe stürzen - wpadać an der arktischen Küste - na wybrzeżu arktycznym Die Polar-Weide (salix polaris) wächst als kleiner, kriechender, sommergrüner Strauch. Sie erreicht Wuchshöhen von 1 bis 9 cm. Die becherförmigen Blüten erscheinen von März bis Mai. Ihre natürliche Verbreitungsgebiet erstreckt sich über zirkumpolare Tundren Europas, Nordamerikas und Asiens. Wrzos polarny (salix polaris) rośnie jako mały, pełzający krzew liściasty. Mierzy 1- 9 cm. Jego naturalne siedlisko ciągnie się przez okołobiegunowe tundry Europy, Ameryki Północnej oraz Azji. Kwiaty w kształcie kubeczków pojawiają się od marca do maja. Der Polarwolf ist eines der wenigen Saugetiere, die den harten Anforderungen in ihrem Lebensraum, der Arktis standhalten können. Er gehört zu den großen Tieren, das Gewicht eines ausgewachsenen Männchen kann 80 kg betragen. Die Fellfarbe ist meist weiß. Die Polarwölfe leben in kleinen Rudeln von ca. 5 Tieren zusammen. Wilk polarny jest jednym z niewielu ssaków, które mogą sprostać trudnym warunkom siedliska arktycznego. Jest jednym z największych zwierząt, waga dorosłego samca może osiągnąć 80kg. Umaszczenie jest przeważnie białe. Wilki arktyczne żyją razem w małych stadach liczących około 5 zwierząt. Der Polarwolf jagt Moschusochsen, Karibus und Schneehasen. Er besitzt ein großes Jagdgebiet, etwa 800 km². Wilk polarny poluje na piżmowce, karibu oraz arktyczne zające. Posiada duży teren łowiecki, wynoszący ok. 800 km². Das Stengellose Leimkraut ist auf der Nordhalbkugel verbreitet. Es ist nicht zu hoch und erzeugt ein eigenes Mikroklima. Es ist gut an extreme Verhältnisse angepasst. Lepnica bezłodygowa jest popularna na półkuli północnej. Nie jest zbyt wysoka i wytwarza swój własny mikroklimat. Jest dobrze dostosowana do życia w ekstremalnych warunkach. Es hat immer nur eine Wurzel, von bis zu 130 cm tief. Ma zawsze jeden tylko korzeń, sięgający w głąb do 130 cm. Lebensraum des Schneehasen sind Tundragebiete, Wälder und Moore. Sie sind vorwiegend nachtaktive Tiere und verbringen den Tag in einer Grube im Schnee oder im Erdboden verborgen. Im Gegensatz zu den anderen Hasen leben sie oft in den Gruppen. Siedliskiem zająca bielaka są tundry, lasy i bagna. Są to przeważnie zwierzęta nocne. Cały dzień spędzają ukryte w jamie wyrytej w śniegu lub w ziemi. W przeciwieństwie do innych zajęcy żyją często w grupach. Die Schneehase lebt in Skandinavien und in Sibirien bis in die Mongolei. Zając bielak żyje w Skandynawii oraz na Syberii aż po Mongolię. Der Arktische Mohn ist eine mehrjährige krautige Pflanze mit gelbem Milchsaft. Er ist ein echter Solarkollektor – seine Blütenblätter sind so geformt, dass sie die Sonnenstrahlen einfangen und auf die Fruchtknoten im Blütenzentrum reflektieren können. Mak arktyczny jest wieloletnią rośliną zielną z żółtym lateksem. Jest on prawdziwym kolektorem słonecznym - jego płatki są tak ukształtowane, że potrafią uchwycić promienie słoneczne i odbijać je w zalążni pośrodku kwiatu. Die Blütenköpfe wenden sich der Sonne rotierend zu, damit die Strahlen immer in optimalem Einfallswinkel stehen. Główki kwiatowe obracają się kierując ku słońcu, aby promienie zawsze padały pod optymalnym kątem. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Polar-Weide - wrzos polarny die becherförmigen Blüten - kwiaty w kształcie kubeczków nach dem Schlüpfen - po wykluciu der Polarwolf - wilk polarny der Moschusochse - piżmowiec das Stengellose Leimkraut - lepnica bezłodygowa die Nordhalbkugel - półkula północna er erzeugt - wytwarza die Schneehase - zając bielak das Moor - bagno der Arktische Mohn - mak arktyczny Wie der Name schon sagt: Polarlichter sind besonders an die Polargebiete gebunden. Sie treten meistens in einem Gürtel rund um den magnetischen Pol auf. Die Polarlichter sind in "Nordlichter" (Skandinavien, Island, Grönland, Kanada, Alaska und Sibirien) und "Südlichter" (Antarktis und Meeresbereichen) geteilt. Jak nazwa wskazuje zorze polarne są silnie związane z regionami polarnymi. Występują one głównie w pasie wokół bieguna magnetycznego. Zorze polarne dzielą się na "zorze północne" (Skandynawia, Islandia, Grenlandia, północna Kanada, Alaska i Syberia) i "zorze południowe" (Antarktyda i obszary morskie). Das Scheuchzers Wollgras ist die mehrjährige, krautige Pflanze, sie erreicht Wuchshöhen zwischen 10 und 40 Zentimetern. Es bildet sehr lange rotbraune Ausläufer. Die Blattspreiten sind kurz mit glattem Rand. Blütezeit ist von Juni bis September. Wełnianka scheuchzera jest wieloletnią rośliną zielną, mierzącą 10 -40 cm. Tworzy bardzo długie czerwonawo brązowe odłogi. Blaszki liściowe są krótkie o gładkiej krawędzi. Okres kwitnienia trwa od czerwca do września. Eine niedrige Jakobsleiter hat große Blüten und gelbe Staubgefäßen. Sie ist in zirkumpolaren Gebieten verbreitet. Er ist beständig gegen Kälte und Frost. Die Pflanze hat 30 cm. Höhe und hat gefiederte, lanzettförmige Blätter Blätter. Wielosił późny ma duże kwiaty i żółte pręciki. Jest powszechny w obszarach okołobiegunowych. Jest odporny na zimno i mróz. Roślina osiąga do 30cm wysokości i posiada pierzaste, lancetowate liście. Im Wasser sind Pinguine sehr schnell und können mehrere Minuten lang die Luft anhalten. Sie können mehr als hundert Kilometer schwimmen. Sie leben in den Kolonien. Das sind große Gemeinschaften mit Tausenden von Pinguinen. W wodzie pingwiny są bardzo szybkie i mogą wstrzymać oddech przez kilka minut. Potrafią przepłynąć ponad sto kilometrów. Żyją w koloniach. Są to duże społeczności składające się z tysięcy pingwinów. Die Mutter lässt das frisch gelegte Ei beim Vater zurück, damit er es ausbrütet. Matka zostawia świeżo zniesione jajko ojcu, aby je wysiadywał. Die Silberwurz gehört zur Familie der Rosengewächse. Die Art ist arktisch-alpin verbreitet. Der immergrüne Strauch erreicht Wuchshöhen zwischen 5 und 15 Zentimeter und kann bis zu 100 Jahre alt werden. Er besitzt niederliegende, verholzte Triebe, die große Flächen überziehen können. Dębik ośmiopłatkowy należy do rodziny różowatych. Gatunek ten jest rozpowszechniony w rejonie arktyczno - alpejskim. Ten wiecznie zielony krzew osiąga wysokość 5 -15 cm. Posiada pełzające zdrewniałe pędy, które mogą rozprzestrzeniać się na dużych powierzchniach. Da die Pflanze nur wenige Wochen im Jahr stoffwechselaktiv ist, kann sie ein Alter von bis zu 100 Jahren erreichen. Ponieważ roślina ta jest aktywna zaledwie przez kilka tygodni w ciągu roku może osiągać wiek do 100 lat. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Polarlichter - zorze polarne die Polargebiete - regiony polarne der magnetische Pol - biegun magnetyczny er ist geteilt in... - jest podzielony na... die Blattspreiten - blaszki liściowe die Staubgefäßen - pręciki kwiatowe beständig - odporny die Luft anhalten - wstrzymać oddech das frisch gelegte Ei - świeżo zniesione jajko die Silberwurz - dębik ośmiopłatkowy der immergrüne Strauch - krzew wiecznie zielony Robben sind Meeressäugetiere. Sie halten sich viel im Wasser auf, aber sie brauchen Luft zum Atmen. Aus diesem Grund müssen sie immer wieder an die Oberfläche zurückkehren. Außerdem müssen ihre Jungen Muttermilch bekommen. Foki to ssaki morskie. Potrafią długo przebywać w wodzie ale potrzebują powietrza do oddychania. Dlatego muszą wciąż wynurzać się na powierzchnię. A poza tym ich młode potrzebują mleka matki. Mit ihren Barthaaren spüren sie auch bei völliger Finsternis jede Bewegung im Wasser. Ich wąsy potrafią wyczuć nawet w całkowitej ciemności każdy ruch na wodzie. Der Schneehahnenfuß ist eine mehrjährige krautige Pflanze. Er wächst auf baumlosen Anhöhen an Stellen, an denen der Schnee liegen bleibt. Zur Blütezeit ist er nur gut 10 cm hoch, aber seine Blüte sind recht groß. Jaskier śnieżny to wieloletnia roślina zielna. Rośnie na obszarach bezdrzewnych, na których zalega śnieg. W czasie rozkwitu mierzy tylko 10 cm, ale jego kwiaty są dosyć duże. Die Schnee-Eule ist im wesentlichen in den polaren Regionen im nördlichen Skandinavien, im nördlichen Sibirien, auf Grönland und auf Island. Selbst bei Regen und Schneefall sucht sie keine schützenden Plätze auf. Die Federn an den Füßen verhindern das Einsinken im Schnee. Sowa śnieżna jest popularna głównie w rejonach polarnych w północnej Skandynawii, w północnej Syberii, w Grenlandii oraz w Islandii. Nawet podczas opadów deszczu lub śniegu nie szuka schronienia. Pióra na nogach zapobiegają utonięciu w śniegu. Nach einen Regelguss, nach der Fütterung der Jungen und dem eigenen Fressen widmen sich SchneeEulen einer ausgiebigen Gefiederpflege. Po opadach, po nakarmieniu młodych oraz własnym posiłku sowy śnieżne zajmują się dokładną pielęgnacją upierzenia. Der Rote Steinbrech, ist eine in den Gebirgen der nördlichen Hemisphäre und in der Arktis weit verbreitete und häufige Pflanze. Man schreibt ihm Wirkung gegen Nierensteine zu. Im Juni erscheinen einzelne, fast ungestielte, becherförmige, bis zu 2 cm breite, dunkel purpurrote, blassrosa oder seltener weiße Blüten. Skalnica naprzeciwlistna jest rośliną występującą często w górach półkuli północnej oraz w Arktyce. Przypisuje się jej działanie przeciwko kamicy nerkowej. W czerwcu pojawiają się pojedyncze, prawie bezłodygowe kwiaty w kształcie kubka, mające do 2 cm szerokości, ciemnofioletowe, jasnoróżowe lub rzadziej białe. Der Polarfuchs lebt in Alaska, Kanada, auf Grönland, in Island sowie im nördlichen Russland. Sein Lebensraum erstreckt sich über baumlose Tundren. Das Fell ist im Winter schneeweiß. Im Sommer ist das Fell graubraun. Lis polarny mieszka na Alasce, w Kanadzie, Grenlandii, Islandii oraz w północnej Rosji. Jego siedlisko rozprzestrzenia się przez bezdrzewne tundry. Sierść w zimie jest śnieżnobiała. W lecie futro jest szaro- brązowe. Der Polarfuchs verfügt über einen ausgesprochen gut entwickelten Geruchssinn. Mit ihm ist er in der Lage, seine Beute genau aufzuspüren. Lis polarny ma bardzo dobrze rozwinięty zmysł węchu. Dzięki niemu jest on w stanie dokładnie wyśledzić zdobycz. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Robbe - foka die Meeressäugetiere - ssaki morskie zum Atmen - do oddychania zurückkehren - wracać die Oberfläche - powierzchnia die Muttermilch - mleko matki die Barthaaren - wąsy spüren - odczuwać bei völliger Finsternis - przy całkowitej ciemności jede Bewegung - każdy ruch die Schnee-Eule - sowa śnieżna