141_Arktyka - Szkolnictwo.pl

Werbung
Materiały pochodzą z Platformy
Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie
w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie
i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania
w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
Die Arktis.
Arktyka.
Die Meere und
das Festland rund um
den Nordpol werden Arktis
genannt. Dazu gehören auch
Teile von Kanada, Grönland,
Skandinavien, Russland und
Alaska. Das Zentrum der
Arktis bildet eine riesige Insel,
die durch und durch
aus Eis besteht.
Oceany i ląd stały wokół
bieguna północnego nazwane
są Arktyką. Obejmują one część
Kanady, Grenlandii,
Skandynawii, Rosji oraz Alaski.
Centrum Arktyki stanowi
ogromna wyspa składająca
się całkowicie z lodu.
Diese Eisplatte ist zwischen vier
und sechs Meter dick, bis zu 1600
Kilometer breit und liegt auf dem
arktischen Ozean. Ta płyta lodowa
ma 4 - 6 m grubości oraz 1.600 km
szerokości.
An den Küsten
rund um den
arktischen Ozean
verschwindet das Eis
im Sommer für wenige
Monate. Für alle
Pflanzen und Tiere,
die es dort gibt, ist
das eine große Chance
zu überleben.
Na wybrzeżach wokół
Oceanu Arktycznego w
lecie znika lód na parę
miesięcy. Dla wszystkich
zwierząt
i roślin, które tam
występują to duża szansa
na przeżycie.
In der Arktis leben viele verschiedene
Tier-Arten u.a.: Robben, Wale,
Polarwölfe, Polarfüchse und die Eisbären.
Arktyka jest domem dla wielu różnych
gatunków zwierząt m.in. : fok, wielorybów,
wilków polarnych, lisów polarnych oraz
niedźwiedzi polarnych.
In den Meeren rund
um die Arktis treiben riesige
Stücke aus gefrorenem
Süßwasser - die Eisberge.
An den Küsten brechen
gigantische Eisbrocken ab
und stürzen ins Wasser. Nur
ein winzig kleiner Teil eines
Eisberges guckt aus dem Meer
heraus. Der allergrößte Teil
schwimmt unter der
Wasseroberfläche. Po morzach
wokół Arktyki dryfują olbrzymie
bryły zamarzniętej słodkiej wody
- góry lodowe. Na wybrzeżach
pękają gigantyczne kawałki lodu
i wpadają do wody. Tylko
niewielka część góry lodowej
wystaje sponad morza.
Zdecydowana większość pływa
pod powierzchnią wody.
Das Eis der Eisberge ist sehr rein.
Das Wasser ist nämlich schon vor ewig
langer Zeit gefroren wenn es noch keine
Umweltverschmutzung gab. Lody z góry
lodowej są bardzo czyste. Woda jest
zamrożona od bardzo długiego czasu, kiedy
nie było jeszcze zanieczyszczeń środowiska.
Die Eiderente ist bis zu 58 cm
groß und etwa 2,2 kg schwer.
Sie lebt an der arktischen Küste
des Atlantiks und des Pazifiks.
In Europa kommt sie
hauptsächlich in Skandinavien
vor. Nach dem Schlüpfen
werden die Jungvögel vom
Weibchen 65 bis 75 Tage lang
gefüttert. Kaczka edredonowa
mierzy 58 cm i waży 2,2 kg.
Mieszka na arktycznym
wybrzeżu Atlantyku i Pacyfiku.
W Europie występuje głównie
w Skandynawii. Po wykluciu
pisklęta karmione
są przez samicę 65 - 75 dni.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty.
das Festland – stały ląd
eine riesige Insel - ogromna wyspa
die Eisplatte - płyta lodowa
verschwinden - znikać
das Eis - lód
überleben - przeżyć
die Robbe - foka
der Wal - wieloryb
die Eisberge - góry lodowe
stürzen - wpadać
an der arktischen Küste - na wybrzeżu arktycznym
Die Polar-Weide (salix polaris)
wächst als kleiner,
kriechender, sommergrüner
Strauch. Sie erreicht
Wuchshöhen von 1 bis 9 cm.
Die becherförmigen Blüten
erscheinen von März bis Mai.
Ihre natürliche
Verbreitungsgebiet erstreckt
sich über zirkumpolare
Tundren Europas,
Nordamerikas und Asiens.
Wrzos polarny (salix polaris)
rośnie jako mały, pełzający
krzew liściasty. Mierzy 1- 9 cm.
Jego naturalne siedlisko ciągnie
się przez okołobiegunowe
tundry Europy, Ameryki
Północnej oraz Azji. Kwiaty w
kształcie kubeczków pojawiają
się od marca do maja.
Der Polarwolf ist eines
der wenigen Saugetiere, die
den harten Anforderungen in
ihrem Lebensraum, der Arktis
standhalten können. Er gehört zu
den großen Tieren, das Gewicht
eines ausgewachsenen Männchen
kann 80 kg betragen.
Die Fellfarbe ist meist weiß.
Die Polarwölfe leben in kleinen
Rudeln von ca. 5 Tieren
zusammen. Wilk polarny jest
jednym z niewielu ssaków, które
mogą sprostać trudnym warunkom
siedliska arktycznego. Jest jednym
z największych zwierząt, waga
dorosłego samca może osiągnąć
80kg. Umaszczenie jest przeważnie
białe. Wilki arktyczne żyją razem
w małych stadach liczących
około 5 zwierząt.
Der Polarwolf jagt Moschusochsen,
Karibus und Schneehasen. Er
besitzt ein großes Jagdgebiet, etwa
800 km². Wilk polarny poluje na
piżmowce, karibu oraz arktyczne
zające. Posiada duży teren łowiecki,
wynoszący ok. 800 km².
Das Stengellose
Leimkraut ist auf
der Nordhalbkugel
verbreitet. Es ist nicht
zu hoch und erzeugt
ein eigenes
Mikroklima.
Es ist gut an extreme
Verhältnisse angepasst.
Lepnica bezłodygowa
jest popularna na półkuli
północnej. Nie jest zbyt
wysoka i wytwarza swój
własny mikroklimat.
Jest dobrze dostosowana
do życia w
ekstremalnych
warunkach.
Es hat immer nur eine Wurzel,
von bis zu 130 cm tief. Ma
zawsze jeden tylko korzeń,
sięgający w głąb do 130 cm.
Lebensraum des Schneehasen
sind Tundragebiete, Wälder
und Moore. Sie sind
vorwiegend nachtaktive Tiere
und verbringen den Tag in
einer Grube im Schnee oder im
Erdboden verborgen. Im
Gegensatz zu den anderen
Hasen leben sie oft in den
Gruppen. Siedliskiem zająca
bielaka są tundry, lasy i bagna.
Są to przeważnie zwierzęta
nocne. Cały dzień spędzają
ukryte w jamie wyrytej w
śniegu lub w ziemi. W
przeciwieństwie do innych
zajęcy żyją często w grupach.
Die Schneehase lebt in Skandinavien
und in Sibirien bis in die Mongolei.
Zając bielak żyje w Skandynawii oraz
na Syberii aż po Mongolię.
Der Arktische Mohn ist eine
mehrjährige krautige Pflanze
mit gelbem Milchsaft. Er ist
ein echter Solarkollektor –
seine Blütenblätter sind so
geformt, dass sie die
Sonnenstrahlen einfangen
und auf die Fruchtknoten im
Blütenzentrum reflektieren
können. Mak arktyczny
jest wieloletnią rośliną zielną
z żółtym lateksem. Jest on
prawdziwym kolektorem
słonecznym - jego płatki są tak
ukształtowane, że potrafią
uchwycić promienie słoneczne
i odbijać je w zalążni pośrodku
kwiatu.
Die Blütenköpfe wenden sich
der Sonne rotierend zu, damit
die Strahlen immer in optimalem
Einfallswinkel stehen. Główki
kwiatowe obracają się kierując ku
słońcu, aby promienie zawsze padały
pod optymalnym kątem.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty.
die Polar-Weide - wrzos polarny
die becherförmigen Blüten - kwiaty w kształcie kubeczków
nach dem Schlüpfen - po wykluciu
der Polarwolf - wilk polarny
der Moschusochse - piżmowiec
das Stengellose Leimkraut - lepnica bezłodygowa
die Nordhalbkugel - półkula północna
er erzeugt - wytwarza
die Schneehase - zając bielak
das Moor - bagno
der Arktische Mohn - mak arktyczny
Wie der Name schon sagt:
Polarlichter sind besonders
an die Polargebiete gebunden.
Sie treten meistens in einem Gürtel
rund um den magnetischen Pol auf.
Die Polarlichter sind in "Nordlichter"
(Skandinavien, Island, Grönland,
Kanada, Alaska und Sibirien)
und "Südlichter" (Antarktis und
Meeresbereichen) geteilt.
Jak nazwa wskazuje zorze polarne
są silnie związane z regionami
polarnymi. Występują one głównie
w pasie wokół bieguna
magnetycznego. Zorze polarne
dzielą się na "zorze północne"
(Skandynawia, Islandia, Grenlandia,
północna Kanada, Alaska i Syberia)
i "zorze południowe" (Antarktyda
i obszary morskie).
Das Scheuchzers Wollgras
ist die mehrjährige,
krautige Pflanze, sie erreicht
Wuchshöhen zwischen
10 und 40 Zentimetern. Es
bildet sehr lange rotbraune
Ausläufer. Die Blattspreiten
sind kurz mit glattem Rand.
Blütezeit ist von Juni bis
September.
Wełnianka scheuchzera
jest wieloletnią rośliną zielną,
mierzącą 10 -40 cm. Tworzy
bardzo długie czerwonawo
brązowe odłogi. Blaszki
liściowe są krótkie o gładkiej
krawędzi. Okres kwitnienia
trwa od czerwca do września.
Eine niedrige Jakobsleiter
hat große Blüten und gelbe
Staubgefäßen. Sie ist in
zirkumpolaren Gebieten
verbreitet. Er ist beständig
gegen Kälte und Frost.
Die Pflanze hat 30 cm.
Höhe und hat gefiederte,
lanzettförmige Blätter
Blätter. Wielosił późny ma
duże kwiaty i żółte pręciki.
Jest powszechny w obszarach
okołobiegunowych. Jest
odporny na zimno i mróz.
Roślina osiąga do 30cm
wysokości i posiada pierzaste,
lancetowate liście.
Im Wasser sind Pinguine
sehr schnell und können
mehrere Minuten lang
die Luft anhalten.
Sie können mehr als hundert
Kilometer schwimmen.
Sie leben in den Kolonien.
Das sind große
Gemeinschaften mit
Tausenden von Pinguinen.
W wodzie pingwiny są bardzo
szybkie i mogą wstrzymać
oddech przez kilka minut.
Potrafią przepłynąć ponad sto
kilometrów. Żyją w koloniach.
Są to duże społeczności
składające się z tysięcy
pingwinów.
Die Mutter lässt das frisch
gelegte Ei beim Vater zurück,
damit er es ausbrütet. Matka
zostawia świeżo zniesione jajko
ojcu, aby je wysiadywał.
Die Silberwurz gehört zur
Familie der Rosengewächse.
Die Art ist arktisch-alpin
verbreitet.
Der immergrüne Strauch
erreicht Wuchshöhen
zwischen 5 und 15
Zentimeter und kann bis
zu 100 Jahre alt werden.
Er besitzt niederliegende,
verholzte Triebe, die große
Flächen überziehen können.
Dębik ośmiopłatkowy należy
do rodziny różowatych.
Gatunek ten jest
rozpowszechniony w rejonie
arktyczno - alpejskim. Ten
wiecznie zielony krzew osiąga
wysokość 5 -15 cm. Posiada
pełzające zdrewniałe pędy,
które mogą rozprzestrzeniać
się na dużych powierzchniach.
Da die Pflanze nur wenige Wochen im
Jahr stoffwechselaktiv ist, kann sie ein
Alter von bis zu 100 Jahren erreichen.
Ponieważ roślina ta jest aktywna
zaledwie przez kilka tygodni w ciągu
roku może osiągać wiek do 100 lat.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty.
die Polarlichter - zorze polarne
die Polargebiete - regiony polarne
der magnetische Pol - biegun magnetyczny
er ist geteilt in... - jest podzielony na...
die Blattspreiten - blaszki liściowe
die Staubgefäßen - pręciki kwiatowe
beständig - odporny
die Luft anhalten - wstrzymać oddech
das frisch gelegte Ei - świeżo zniesione jajko
die Silberwurz - dębik ośmiopłatkowy
der immergrüne Strauch - krzew wiecznie zielony
Robben sind
Meeressäugetiere.
Sie halten sich
viel im Wasser auf,
aber sie brauchen Luft zum
Atmen. Aus diesem Grund
müssen sie immer wieder
an die Oberfläche
zurückkehren. Außerdem
müssen ihre Jungen
Muttermilch bekommen.
Foki to ssaki morskie. Potrafią
długo przebywać w wodzie
ale potrzebują powietrza do
oddychania. Dlatego muszą
wciąż wynurzać się na
powierzchnię. A poza tym ich
młode potrzebują mleka matki.
Mit ihren Barthaaren spüren sie auch
bei völliger Finsternis jede Bewegung im
Wasser. Ich wąsy potrafią wyczuć nawet
w całkowitej ciemności
każdy ruch na wodzie.
Der Schneehahnenfuß
ist eine mehrjährige
krautige Pflanze.
Er wächst auf baumlosen
Anhöhen an Stellen, an
denen der Schnee liegen
bleibt. Zur Blütezeit
ist er nur gut 10 cm hoch,
aber seine Blüte
sind recht groß.
Jaskier śnieżny
to wieloletnia roślina zielna.
Rośnie na obszarach
bezdrzewnych, na których
zalega śnieg. W czasie
rozkwitu mierzy tylko 10 cm,
ale jego kwiaty są dosyć
duże.
Die Schnee-Eule ist im
wesentlichen in den polaren
Regionen im nördlichen
Skandinavien, im nördlichen
Sibirien, auf Grönland
und auf Island. Selbst bei
Regen und Schneefall sucht
sie keine schützenden Plätze
auf. Die Federn
an den Füßen verhindern
das Einsinken im Schnee.
Sowa śnieżna jest popularna
głównie w rejonach
polarnych w północnej
Skandynawii, w północnej
Syberii, w Grenlandii oraz w
Islandii. Nawet podczas opadów
deszczu lub śniegu nie szuka
schronienia. Pióra na nogach
zapobiegają utonięciu w śniegu.
Nach einen Regelguss, nach
der Fütterung der Jungen und dem
eigenen Fressen widmen sich SchneeEulen einer ausgiebigen Gefiederpflege.
Po opadach, po nakarmieniu młodych oraz
własnym posiłku sowy śnieżne zajmują się
dokładną pielęgnacją upierzenia.
Der Rote Steinbrech,
ist eine in den Gebirgen
der nördlichen Hemisphäre und
in der Arktis weit verbreitete und
häufige Pflanze. Man schreibt
ihm Wirkung gegen Nierensteine
zu. Im Juni erscheinen einzelne,
fast ungestielte, becherförmige,
bis zu 2 cm breite, dunkel
purpurrote, blassrosa oder
seltener weiße Blüten.
Skalnica naprzeciwlistna jest rośliną
występującą często w górach
półkuli północnej oraz w Arktyce.
Przypisuje się jej działanie
przeciwko kamicy nerkowej. W
czerwcu pojawiają się pojedyncze,
prawie bezłodygowe kwiaty w
kształcie kubka, mające do 2 cm
szerokości, ciemnofioletowe,
jasnoróżowe lub rzadziej białe.
Der Polarfuchs lebt in
Alaska, Kanada, auf
Grönland, in Island sowie
im nördlichen Russland.
Sein Lebensraum erstreckt
sich über baumlose Tundren.
Das Fell ist im Winter
schneeweiß. Im Sommer ist
das Fell graubraun. Lis
polarny mieszka na Alasce, w
Kanadzie, Grenlandii, Islandii
oraz w północnej Rosji. Jego
siedlisko rozprzestrzenia się
przez bezdrzewne tundry.
Sierść w zimie jest
śnieżnobiała. W lecie futro
jest szaro- brązowe.
Der Polarfuchs verfügt über einen
ausgesprochen gut entwickelten
Geruchssinn. Mit ihm ist er in
der Lage, seine Beute genau
aufzuspüren. Lis polarny ma bardzo
dobrze rozwinięty zmysł węchu.
Dzięki niemu jest on w stanie
dokładnie wyśledzić zdobycz.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty.
die Robbe - foka
die Meeressäugetiere - ssaki morskie
zum Atmen - do oddychania
zurückkehren - wracać
die Oberfläche - powierzchnia
die Muttermilch - mleko matki
die Barthaaren - wąsy
spüren - odczuwać
bei völliger Finsternis - przy całkowitej ciemności
jede Bewegung - każdy ruch
die Schnee-Eule - sowa śnieżna
Herunterladen