Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Die Bäume. Drzewa. Der Olivenbaum ist ein mittelgroßer, oft knorriger Baum. Die Rinde junger Zweige, die Blattstiele und Blattspreite sind silber-grau oder rostfarben beschuppt. Der Olivenbaum benötigt viel Zeit zum Wachsen und kann mehrere hundert Jahre alt werden. Oliwka jest drzewem średniej wielkości, często sękatym. Kora młodych gałęzi, ogonki i blaszki liściowe są szaro srebrzyste lub mienią się kolorem rdzawo czerwonym. Oliwka potrzebuje dużo czasu, aby urosnąć i może liczyć sobie kilkaset lat. Die Farbe der unreifen Olivenfrüchte ist grün, die der reifen schwarz oder violett/braun. Barwa niedojrzałych owoców oliwki jest zielona, dojrzałych czarna lub fioletowo/brązowa. Die Akazie ist ein sommergrüner Baum. Ihre Zweigen haben spitze Dornen. Die hängenden weißen Blüten im Frühjahr sind ein beliebtes Bienenfutter. Der Baum liefert hartes Holz, das vor allem für Stiele verwendet wird. Akacja jest drzewem liściastym. Jej gałęzie mają ostre kolce. Zwisające białe kwiaty są ulubionym pożywieniem dla pszczół. Drzewo to dostarcza twardego drewna stosowanego przede wszystkim do produkcji rękojeści. Es gibt viele Akazienarten. Bekannt ist die Akazie der afrikanischen Steppe. Jest wiele odmian akacji. Znana jest akacja afrykańskiego stepu. Wissenschaftler der Universität von Umea haben am Fuluberg in Zentralschweden ältesten lebenden Baum entdeckt. Vor rund 10.000 Jahren waren die schwedischen Sommer deutlich kälter als heutzutage. Naukowcy Uniwersytetu Umea odkryli na wzgórzu Fuluberg w środkowej Szwecji najstarsze żyjące drzewo. Przed 10 tys. laty w szwedzkie lato było znacznie zimniejsze niż obecne. Die Fichte ist 9.550 Jahre alt, so lange stecken ihre Wurzeln in der Erde. Świerk ma ok. 9.550 lat, tak długo tkwią jego korzenie w ziemi. Der Blüten-Hartriegel ist kleiner Baum. Er stammt aus dem Nordamerika. Er kann bis zu zwölf Meter hoch werden. Er wächst am Rand von Wäldern. Die Laubblätter werden bis zwölf Zentimeter lang. Dereń kwiecisty jest małym drzewem. Pochodzi z Ameryki Północnej. Może osiągać do 12 m wysokości. Rośnie na obrzeżach lasów. Liście mają do 12 cm długości. Die Blüten sind meist weiß, gelblich oder grünlich, mit schönen gelben oder rosafarbenen Hochblättern umgeben. Kwiaty są przeważnie białe lub zielonkawe, otoczone pięknymi żółtymi lub różowymi przylistkami. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Olivenbaum - oliwka knorrig - sękaty die Rinde - kora der Zweige, die Zweige - gałąź der Blattstiel, die Blattstiele - ogonek liścia er benötigt viel Zeit - potrzebuje dużo czasu reif - dojrzały der Dorn, die Dornen - kolec im Frühjahr - na wiosnę die Akazie - akacja hartes Holz - twarde drewno Die Mammutbäume Nordamerikas sind die höchsten und ältesten Bäume der Welt. Sie sind über 100 Meter hoch und werden mehr als 1500 Jahre alt. Sie waren einst viel weiter verbreitet, wurden aber zur Zeit des Goldrausches zu Tausenden abgeholzt. Sekwoje Ameryki Północnej są najwyższymi i najstarszymi drzewami świata. Mierzą ponad 100 m wysokości i żyją ponad 1500 lat. Kiedyś były o wiele bardziej rozpowszechnione, ale w okresie gorączki złota tysiące z nich wycięto. Heute gibt es nur noch kleine Restbestände, in den Nationalparks. Obecnie istnieją niewielkie pozostałości, w parkach narodowych Der Judasbaum wächst als kleiner sommergrüner Baum und erreicht Wuchshöhen von 4 bis 8 Meter. Er ist eines der Gehölze, bei denen die Blütenstände an älteren Stammteilen hervortreten. Er tritt in den Mittelmeerländer, Südeuropa und Asien auf. Judaszowiec rośnie jako małe drzewo liściaste i osiąga wysokość 4- 8 m. Jest jedną z roślin drzewiastych, u których kwiatostany występują na starszych częściach łodygi. Występuje w krajach basenu Morza Śródziemnego, w Południowej Europie oraz Azji. Er wächst in den lichten Wäldern. Sein hartes Holz wird aufgrund seiner schönen Struktur als Furnierholz verwendet. Rośnie w rzadkich lasach. Jego twarde drewno ze względu na piękną strukturę używane jest do forniru. Die Tränen-Kiefer stammt aus dem östlichen Himalaya vor. Das ist ein immergrüner Baum. Seine bananenförmigen Zapfen werden 20 bis 36 cm lang. Im unreifen Zustand sind sie dunkelblaugrau und mit klarem oder weißem Harz überzogen. Sosna himalajska pochodzi ze wschodnich Himalajów. Jest to wiecznie zielone drzewo. Jego szyszki w kształcie bananów mają 26- 36 cm długości. Zanim dojrzeją są ciemnozielone, pokryte przezroczystą lub białą żywicą. Es ist nicht zu empfehlen die unreifen Zapfen anzufassen, denn das klebrige Harz lässt sich nur schwer wieder von den Händen entfernen. Nie poleca się dotykania niedojrzałych szyszek, ponieważ lepką żywicę trudno jest potem usunąć z rąk. Die Glanzmispeln bilden Bäume mit unregelmäßiger Krone, die Wuchshöhen von 3 bis 15 Metern erreichen. Die Zweige sind dornig. Die kleinen apfelförmigen Früchte mit einem Umfang von 4 bis 12 mm werden in großen Mengen gebildet. Sie reifen im Herbst und bleiben bis zum Winter auf dem Baum. Głogowniki występują w formie drzew z nieregularną koroną, które osiągają wysokość 3 - 15 m. Gałęzie są cierniste. Małe owoce w kształcie jabłek o średnicy 4 - 12 cm występują w dużych ilościach. Dojrzewają jesienią i pozostają na drzewie aż do zimy. Das Hauptverbreitungsgebiet ist Asien. Etwa 48 Arten kommen in China vor. Głównym siedliskiem jest Azja. Ok.48 gatunków pochodzi z Chin. Der Johannisbrotbaum ist ein äußerst hitze- und trockenresistenter, immergrüner Baum, der Wuchshöhen von 10 bis 20 m erreicht. Er wächst auf kalkhaltigen Böden und toleriert einen hohen Salzgehalt. Er stammt aus Arabien. Chleb świętojański jest bardzo odpornym na upał i suszę, wiecznie zielonym drzewem, osiągającym wysokość 10 - 20 m. Rośnie na wapiennych podłożach i toleruje wysokie zasolenie. Pochodzi z Arabii. Er bevorzugt die Nähe zur Küste und ist bis zu 25 km landeinwärts auf seeseitigen Hügeln zu finden. Wybiera miejsca blisko wybrzeża i można go znaleźć na wzgórzach od strony morza. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. sie haben ....entdeckt - odkryli... die Fichte - świerk die Wurzeln - korzenie der Blüten-Hartriegel - dereń kwiecisty am Rand - na obrzeżach der Mammutbaum - sekwoja der Goldrausch - gorączka złota sie wurden abgeholzt - zostały wycięte der Judasbaum - judaszowiec die Tränen-Kiefer - sosna himalajska der Zapfen - szyszka Der Mandelbaum kommt aus Ostasien. Die Blütezeit ist von Ende Januar bis Mai. Die Mandeln werden reif etwa 6 Monate nach dem Blühen. Migdałowiec pochodzi ze wschodniej Azji. Kwitnie od końca stycznia do maja. Migdały są dojrzałe ok. 6 miesięcy po kwitnieniu. Es gibt zwei Arten von Mandeln: die bitteren und die süßen. Essbar sind die Süßmandeln, die Bittermandeln sind giftig, sie enthalten Blausäure. Są dwa rodzaje migdałów: gorzkie i słodkie. Jadalne są słodkie, gorzkie są trujące. Zawierają cyjanek. Die Kastanienblättrige Eiche ist im Kaukasus und im Iran beheimatet. Das ist 35 m hoher Baum mit breit kegelförmiger Krone. Ihre Blätter sind 8-12 cm lang. Auf der Oberseite sind sie dunkelgrün, unterseits heller. Dąb kasztanolistny pochodzi z Kaukazu i Iranu. Jest to drzewo mające 35 m wysokości, posiada szeroką, stożkowatą koronę. Jego liście mają 8-12cm długości. Na górze są ciemnozielone, na dole jaśniejsze. Die Blätter haben viel Ähnlichkeit mit dem von Castanea, länglich-elliptisch 7 - 16 cm lang. Liście są bardzo podobne do kasztanowców, podłużno-eliptyczne, o długości 7 - 16 cm. Der Baobab ist eine tropische Pflanze, die spontan in Afrika, Australien und Madagaskar wächst. Er lebt über 500 Jahre, es sollen jedoch wesentlich ältere Exemplare vorkommen. Sein Habitat sind trockene und steinige Gegenden, an der Grenze zur Wüste. Baobab jest rośliną tropikalną, która rośnie dziko w Afryce, Australii oraz na Madagaskarze. Żyje ponad 200 lat, chociaż zdarzają się i starsze okazy. Siedliskiem jego są suche i skaliste obszary, na granicy pustyni. Dieser Riese kann eine Höhe von 20 Meter und ein Stammdurchmesser von 12 Meter erreichen. Ten olbrzym może osiągnąć wysokość 20 m oraz średnicę pnia 12 m. Der Holunder ist ein schnellwachsender Baum. Früher durfte man keinen solchen Baum fällen. Man glaubte, dass dies das Unglück bringt. Auch die Germanen verehrten den Holunder und brachten die Opfer für die Göttin Holda unter diesem Baum dar. Dziki bez jest szybko rozwijającym się drzewem. Wcześniej nie można było ściąć żadnego takiego drzewa. Wierzono, że przyniesie to nieszczęście. Także Germanie czcili czarny bez i składali ofiary bogini Hołda pod tym drzewem. Holda war eine milde und freundliche Göttin, die das Leben der Pflanzen und der Tier beschützte. Hołda była miłą i przyjazną boginką, chroniącą życie roślin i zwierząt. Der Ginkgo - Baum hat während Hunderten von Millionen Jahren viele Umwälzungen auf der Erde überdauert. Er gehört heute zu den am meisten gepflanzten Zierbäumen. Dabei verwendet man hauptsächlich die männlichen Bäume, da die weiblichen Bäume wegen des unangenehmen Geruches ihrer Samen, nicht beliebt sind. Drzewo miłorzębu przetrwało podczas setek milionów lat wiele przemian na ziemi. Należy dzisiaj do najczęściej sadzonych drzew ozdobnych. Stosuje się jednak głównie drzewa męskie, ponieważ żeńskie drzewa ze względu na nieprzyjemną woń ich nasion, nie są zbyt popularne. Mit den Stoffen aus den Blätter stellt man die Medikamenten her. Z substancji uzyskanych z liści produkuje się leki. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Mandelbaum - migdałowiec bitter - gorzki süß - słodki essbar - jadalny giftig - trujący die Eiche - dąb kegelförmig - stożkowaty eine tropische Pflanze - roślina tropikalna vorkommen - występować an der Grenze zur Wüste - na granicy pustyni der Riese - olbrzym Den Essigbaum kann man in vielen Gärten als Zierbaum finden. Seine Heimat ist Nordamerika. Die Indianer benutzten seine Früchte zur Herstellung eines limonadenähnlichen Getränkes. Die Blätter wurden zur Verfeinerung des Tabaks verwendet. Octowiec można spotkać w wielu ogrodach jako drzewo ozdobne. Jego ojczyzną jest Ameryka Północna. Indianie używają jego owoców do produkcji napoju podobnego do lemoniady. Liście są używane do udoskonalania tytoniu. Der Essigbaum ist wegen seiner wunderschönen Herbstfärbung sehr beliebt. Octowiec jest bardzo popularny z powodu swoich cudownych jesiennych barw. Es gibt in Europa mehr als 50 Birkenarten. Zum Wachsen brauchen diese Bäume viel Licht. Sie sind sogar bis zu 25 m hoch. Die Birken können auf allen Böden gut gedeihen. W Europie jest ponad 50 gatunków brzozy. Do wzrostu potrzebują te drzewa wiele światła. Mierzą nawet do 25 m. Brzozy mogą rozwijać się dobrze na każdym gruncie. Die Birkenblätter enthalten ätherische Öle, Eisen, Jod und Calcium, die blutreinigende Wirkung haben. Liście brzozy zawierają eteryczne olejki, żelazo, jod oraz wapń, które oczyszczają krew. Es gibt ca. 20 verschiedene Arten von Ulmen. Sie werden 30 bis 40 m hoch. Ihre Blätter sind eiförmig, spitz und am Rand gezackt. Früher hat man aus Holz von Ulmen Waffen oder Räder gebaut. Istnieje ok. 20 różnych gatunków wiązów. Osiągają one wysokość 30 - 40 m. Liście są jajowate, spiczaste, o postrzępionych krawędziach. Kiedyś z drewna wiązów produkowano broń lub koła. Heute wird das Ulmenholz für Parkettböden und Möbel verwendet. Obecnie drewno wiązu wykorzystywane jest do produkcji parkietów oraz mebli. Die Magnolie tritt in 230 Arten auf, die aus Ostasien und Amerika stammen. Magnolien sind Bäume, die ab März durch ihre zahlreichen großen weißen oder rosafarbenen Blüten auffallen. Im 18. Jahrhundert machte der englische Botaniker Plukenett eine Reise nach Florida, wo er den Magnolienbaum entdeckte. Magnolia występuje w 230 gatunkach, które pochodzą ze wschodniej Azji oraz Ameryki. Magnolie są drzewami, które od marca charakteryzują się dużymi białymi lub różowymi kwiatami. W XVIII w. udał się angielski botanik Plukenett w podróż na Florydę, gdzie odkrył drzewo magnolii. Zu Ehren des Botanikers Magnol, wurde diese Gattung Magnolie genannt. Ku czci botanika Magnola został ten gatunek nazwany magnolią. Die Buche ist der am meisten genutzte Laubbaum. Sie kommt in Europa sowie in Teilen des Balkan vor. Sie hat ein graues oder blassbraunes Holz, das durch Dämpfen eine rötliche Farbe bekommt. Buk jest najbardziej użytkowym drzewem liściastym. Występuje w Europie oraz w części Bałkanów. Posiada szare lub jasnobrązowe drewno, które przy zetknięciu z parą uzyskuje barwę czerwonawą. Die Blätter sind oval und haben einen leicht welligen Rand. Liście są owalne i mają lekko falowane krawędzie. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Holunder - dziki bez ein schnellwachsender Baum - szybko rozwijające się drzewo die Göttin - bogini beschützen - chronić der Ginkgo - Baum - drzewo miłorzębu die Samen - nasiona aus den Blätter - z liści der Essigbaum - octowiec in vielen Gärten - w wielu ogrodach die Birke - brzoza ätherische Öle - olejki eteryczne