Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Die Welt der Schmetterlinge. Świat motyli. Schmetterlinge sind auf der ganzen Welt zuhause. Sie zeigen eine erstaunliche Vielfalt von Größe, Form und Farbe. Bis heute sind etwa 170.000 verschiedene Schmetterlingsarten bekannt und täglich werden neue entdeckt. Die Schmetterlinge gehören zu den Insekten. Motyle znajdziemy na całym świecie. Wykazują zdumiewającą różnorodność wielkości, formy i koloru. Do dzisiaj znanych jest ok.170 tys. gatunków motyli i codziennie są odkrywane nowe. Motyle należą do owadów. Schmetterlinge durchlaufen in ihrer Entwicklung vier Stadien: Ei, Raupe, Puppe und Falter. Nach der Entwicklung in der Eihülle schlüpft die Raupe, die verwandelt sich zur Puppe. In ihrer Hülle bildet sich der Körper des Falters heraus. Motyle przechodzą w swoim rozwoju cztery stadia: jajko, gąsienica, poczwarka i motyl. Po rozwinięciu się w jajku wykluwa się gąsienica, która zmienia się w poczwarkę. W jej osłonie tworzy się ciało motyla. Ist diese Umwandlung abgeschlossen, platzt die Puppenhülle auf und der fertige Schmetterling kriecht in die Freiheit. Kiedy kończy się ta transformacja pęka kokon i ukształtowany motyl wypełza na wolność. Der Admiral ist leicht zu erkennen an der rot bis orange gefärbten Bänderung auf den dunklen Flügeln, die an einigen Stellen weiße Flecken aufweisen. Seine Spannweite beträgt 4 bis 6 cm und sein Gewicht liegt unter einem Gramm. Rusałkę admirała można łatwo rozpoznać po opasce na ciemnych skrzydłach przechodzącej od czerwieni w pomarańcz z występującymi w niektórych miejscach białymi plamkami. Jego rozpiętość skrzydeł wynosi 46 cm i waży poniżej 1 grama. Im Mittlereuropa gehört der Admiral zu den häufigen Schmetterlingen. W Europie Środkowej rusałka admirał należy do często spotykanych motyli. Baumweißling lebt in offenem, locker mit Sträuchern und Bäumen bewachsenem Gelände. Seine Flügel sind weiß mit deutlich abgesetztem, schwarzem Adernetz. Er hat die Spannweite 50-70mm. Seine Raupe wird bis 45 mm lang, ist deutlich behaart. Niestrzęp głogowiec zamieszkuje tereny otwarte porośnięte krzewami i drzewami. Jego skrzydła są białe z wyraźnie zaznaczonymi czarnymi żyłkami. Ma on rozpiętość skrzydeł 50 70 mm. Jego gąsienica mierzy do 45 mm długości i jest mocno owłosiona. Das Weibchen legt die leuchtend gelb gefärbten Eier von 60-120 Stück auf Blättern der Futterpflanzen ab. Samica składa mieniąco się żółto jaja w ilości 6 - 7 sztuk na liściach roślin pastewnych. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. auf der ganzen Welt - na całym świecie der Schmetterling - motyl erstaunlich - zdumiewający die Vielfalt - różnorodność sie werden entdeckt - są odkrywane die Entwicklung - rozwój der Falter - motyl, ćma die Umwandlung - transformacja die Puppe - poczwarka die Hülle - osłona die Umwandlung - transformacja Monarch-Schmetterling hat leuchtend orange Flügel mit schwarzen Adern. Seine Augen sind die Verbindung der vielen kleinen Augen. Sie können sehen Farben und Bilder. Monarch-Schmetterling reist über 2.200 Meilen (3.540 km) jedes Jahr im Herbst. Motyl monarcha ma lśniące pomarańczowe skrzydła z czarnymi żyłkami. Oczy jego są połączeniem wielu mniejszych oczu. Potrafią odróżniać kolory i obrazy. Motyl monarcha przemierza każdego roku jesienią ponad 2.200 mil (3.400 km). Er wandert aus dem kalten Kanada zu den wärmeren Gebieten von Florida und Mexiko. Wędruje z zimnej Kanady do cieplejszych obszarów Florydy i Meksyku. Der Atlasspinner ist ein Schmetterling (Nachtfalter) der zu den größten Schmetterlingen der Welt gehört. Er hat die Flügelspannweite von 25 bis 30 Zentimetern und 400 cm² der Flügeloberfläche. Ein Atlasspinner lebt nur etwa zehn Tage. Atlas jest motylem (ćmą), należącym do największych motyli świata. Ma rozpiętość skrzydeł od 25 - 30 cm i 400 cm² powierzchni lotnej. Motyl atlas żyje tylko ok.10 dni. Die Männchen haben riesige, gelbe, gefiederte Fühler. Samce mają duże, żółte, owłosione czułki. Das Tagpfauenauge gehört zu den schönsten Faltern. Die Flügel haben eine Spannweite von 5-6 cm, sind rotbraun und mit einem großen schwarz und blau gefärbten Augenfleck gezeichnet. Die Unterseite des Schmetterlings ist dunkel. Rusałka pawie oczko należy do najpiękniejszych motyli. Jego skrzydła mają rozpiętość od 5 do 6 cm, są czerwono brązowe i naznaczone dużym znamieniem o barwie czarnej i niebieskiej. Dolna strona motyla jest ciemna. Das Tagpfauenauge entwickelt sich auf der Brennesselpflanze. Hier legt das Weibchen im Mai die Eier ab. Rusałka pawie oczko rozwija się na roślinie pokrzywy. Tutaj w maju samica składa jaja. Der Kleopatra-Falter ist in Spanien, Portugal, Italien und auf dem Balkan verbreitet. Er kommt aber aus Nordwestafrika. Er bewohnt offenes, buschreiches und felsiges Gelände. Er ist grünlich - gelb mit einem orangenen Bereich auf den Vorderflügeln. Motyl Kleopatra rozprzestrzenił się w Hiszpanii, Portugalii, we Włoszech i na Bałkanach. Wywodzi się jednak z północnozachodniej Afryki. Zamieszkuje otwarte, bogate w krzewy i skaliste tereny. Jest on zielonkawo - żółty z polem pomarańczowym na przednich skrzydłach. Der Distelnfalter hat eine Flügelspannweite von 45 bis 60 Millimetern. Die Oberseite ist orange mit braunschwarzen Mustern. Auf der Untenseite befinden sich kleine Augenflecken. Rusałka osetnik ma rozpiętość skrzydeł od 45 do 60 mm. Wierzchnia część jest pomarańczowa z w brązowo - czarnymi wzorkami. Na dolnej części znajdują się małe znamiona. Die Raupen des Distelnfalters ernähren sich auf Disteln, Brennesseln und Kletten. Gąsienice osetnika żerują na ostach, pokrzywach i łopianach. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Raupe - gąsienica die Puppenhülle - kokon er kriecht in die Freiheit - wypełza na wolność er ist leicht zu erkennen - można go łatwo poznać der Baumweißling - niestrzęp głogowiec die Spannweite - rozpiętość leuchtend gelb - mieniący się żółto die Futterpflanzen - rośliny pastewne die Flügel - skrzydła die Verbindung - połączenie er wandert - wędruje Dank der Farbflecken auf den Flügeln hat der Falter seinen Name AURORA (lat.: Göttin der Morgenröte). Man kann ihn auf feuchten Wiesen, am Rande von Wäldern, in Hausgärten treffen. Der Aurorafalter tritt in ganz Europa und Teilen von Asien auf. Barwnym plamom na skrzydłach zawdzięcza ten motyl swoją nazwę Aurora (łac. bogini poranka). Można spotkać go na wilgotnych łąkach, na skraju lasów i w ogrodach. Motyl Aurora występują w całej Europie i częściowo w Azji . Die Weibchen legen die rötlichen, spindelförmigen Eier, aus denen nach einer Woche die kleinen grünen Raupen schlüpfen. Samice składają czerwonawe, wrzecionowate jaja, z których po tygodniu wylęgają się małe, zielone gąsienice. Der Schwalbenschwanz ist einer der größten und auffälligsten Schmetterlinge. Bedingt durch seine Größe fliegt er auch sehr schnell. Die Flügelspannweite kann bis zu 9 cm betragen und die Flügel sind hellgelb und weisen eine Vielzahl von Flecken und Adern auf. Paź królowej jest jednym z największych i najbardziej niezwykłych motyli. Ze względu na swoją wielkość lata on bardzo szybko. Jego rozpiętość skrzydeł może wynosić do 9 cm a skrzydła są jasnożółte i mają wiele plamek i żyłek. Der Hinterflügel des Schwalbenschwanzes hat 6 blaue sowie einen roten Punkt und endet mit einem spitzen Fortsatz. Die erwachsene Raupe ist grün mit schwarzen Querstreifen. Auf den schwarzen Streifen befinden sich orangene Punkte. Tylne skrzydło pazia królowej ma 6 niebieskich punktów oraz jeden czerwony i kończy się spiczastą wypustką. Dorosła gąsienica jest zielona z czarnymi paskami. Na czarnych paskach znajdują się pomarańczowe punkty. Die Raupe kann bei Gefahr einen intensiven Geruch erzeugen. Gąsienica będąca w niebezpieczeństwie może wydawać intensywny zapach. Der Himmelblaue Bläuling erreicht eine Körperlänge von 12 bis 15 Millimter und eine Flügelspannweite von 28 bis 34 Millimeter. Die Flügel des Männchens weisen an der Oberseite eine bläuliche Färbung auf. Die Flügel der Weibchen sind an der Oberseite bräunlich bis graubraun. Motyl Modraszek osiąga długość ciała od 12 do 15 mm i ma rozpiętość skrzydeł od 28 - 34 mm. Skrzydła samca mają na górze niebieskie ubarwienie. Skrzydła samiczek są na górze brązowawe lub szarobrązowe. Die Falter sind tagsaktiv. Am Abend kommen sie ins hohe Gras zurück und sitzen dort auf Halmen. Motyle są aktywne w ciągu dnia. Wieczorem wracają na wysokie trawy i siadają tam na szypułkach. Die Raupen des Bananenfalters ernähren sich von Bananen. Die Falter sind groß und haben eine beige und braune Grundfarbe. Sie haben die Länge von 65 bis 90 Millimeter. Diese Gattung kann man von Mexiko bis Südamerika und im Amazonasbecken finden. Gąsienice ćmy bananowej żerują na bananach. Ćmy są duże i mają wiele beżowego i brązowego koloru. Mierzą od 65 do 90 mm. Gatunek ten można spotkać od Meksyku aż do Ameryki Południowej oraz w Amazonii. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die schwarzen Adern - czarne żyłki der Nachtfalter - ćma die Flügeloberfläche - powierzchnia skrzydeł gefiederte Fühler - owłosione czułki das Tagpfauenauge - rusałka pawie oczko die Brennesselpflanze - roślina pokrzywy das Weibchen - samiczka auf den Vorderflügeln - na przednich skrzydłach der Distelnfalter - rusałka osetnik kleine Augenflecken - małe znamiona die Distel - oset Der Kaisermantel hat eine Spannweite von 60 bis fast 70 mm. Oberseite leuchtet orangebraun mit einem Muster aus schwarzen Flecken und Streifen. Die Unterseite ist gelbbraun mit braunen Flecken. Die Weibchen sind größer und dunkler als die Männchen. Fritillary (płaszcz cesarski) ma rozpiętość skrzydeł od 60 do 70 mm. Część górna lśni kolorem pomarańczowo-brązowym ze wzorem z czarnych plamek i pasków. Dolna część jest żółto brązowa z brązowymi plamkami. Samice są większe i ciemniejsze od samców. Der Kaisermantel tritt fast im ganzen Europa auf. Fritillary występuje prawie w całej Europie. Der Erdbeerbaumfalter ist der größte europäische Tagfalter. Er hat Spannweite über 9 cm. Oberseite ist dunkelbraun mit orangebrauner Randbinde. Der Hinterflügel hat 2 kurze Schwänzen. Piękniś sułtanek (motyl truskawkowy) jest największym w Europie motylem dziennym. Ma rozpiętość skrzydeł powyżej 9 cm. Jego górna strona jest ciemnobrązowa z pomarańczowo - brązowymi obramówkami. Tylne skrzydło ma 2 krótkie ogony. Der Erdbeerbaumfalter lebt in den Küstenbereichen des Mittelmeeres bis ins Afrika vor. Piękniś sułtanek zamieszkuje wybrzeża Morza Śródziemnego aż do Afryki. Der Kleine Kohlweißling hat eine Spannweite von 40 bis 50 Millimeter. Die Außenseite der Flügel ist weiß. Die Raupen erreichen eine Länge von 25 Millimeter, sind grün gefärbt und haben gelbliche Streifen sowie weiße Farbpigmente. Bielinek kapustnik ma rozpiętość skrzydeł 40 - 50 mm. Strona zewnętrzna skrzydeł jest biała. Gąsienice osiągają długość 25mm , są koloru zielonego i mają żółtawe paski i białe pigmenty. Man kann ihn häufig auf den Feldern anzutreffen, da hier auch seine Futterpflanzen vorkommen: Kohl, Rüben und Raps. Można go spotkać często na polach, ponieważ tutaj występują rośliny, na których żeruje: kapusta, buraki i rzepak. Kleiner Feuerfalter hat Spannweite 25 - 30mm. Vorderflügel sind orangerot mit braunen Flecken und dunklen Rändern, die Hinterflügel sind dunkelbraun mit orangeroten Rändern. Er tritt in Europa, Nordafrika und auf den Atlantikund Mittelmeerinseln auf. Czerwończyk żarek ma rozpiętość skrzydeł 25- 30 mm. Przednie skrzydła są pomarańczowo czerwone z brązowymi plamkami i ciemną obwódką, tylnie ciemnobrązowe z pomarańczowo czerwoną obwódką. Występuje w Europie, Północnej Afryce i wyspach Atlantyku i Morza Śródziemnego. Seine Raupe ernährt sich von Sauerampfer und Knöterich. Jego gąsienica żeruje na szczawiu i rdeście ptasim. Die Perlmutfalter erreichen eine Flügelspannweite von 35 bis 45 Millimetern. Ihre Flügeloberseite ist gelbrot. Sie haben ein fast gleichmäßiges Muster aus rundlichen, schwarzen Flecken. Dostojki latonie osiągają rozpiętość skrzydeł od 35 do 45 mm. Górna część skrzydeł jest żółto-czerwona. Mają one prawie jednolity wzór składający się z okrągłych, czarnych plamek. Perlmutfalter lebt im ganzen Europa. Man begnet ihn auf blühenden Wiesen sowie an Waldrändern. Dostojka latonia zamieszkuje całą Europę. Spotyka się ją na kwitnących łąkach jak również na obrzeżach lasu. Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Brennessel - pokrzywa die Klette - łopian die feuchten Wiesen - wilgotne łąki spindelförmig - wrzecionowaty der Schwalbenschwanz - paź królowej der Himmelblaue Bläuling - modraszek der Kaisermantel - fritillary der Erdbeerbaumfalter - piękniś sułtanek der Kleine Kohlweißling - bielinek kapustnik der Kleine Feuerfalter - czerwończyk żarek der Perlmutfalter - dostojnik latonia